Deze maanden besteedt Auto Motor Klassiek in het magazine aandacht aan de rallyhistorie van Toyota. In een tweeluik beschrijven wij de achtergronden van het hedendaagse wedstrijdsucces van de grootste fabrikant ter wereld. Een successtory, die in België begon. Deze geschiedenis bárst van de achtergrondverhalen. Daarom delen wij óók online bijzondere gebeurtenissen uit die historie met u. Vandaag deel 5: de eerste zege van Toyota Team Europe in Monte Carlo, 1991.

Lang, heel lang bestaat de combinatie Toyota-Monte Carlo niet. En dat terwijl Jan Hettema in 1968 met de 1600 GT-5 (RT55) het Europese Toyota spits afbeet in één van de meest prestigieuze rally’s op de kalender. In 1969 en 1970 is er opnieuw Toyota deelname. Tijdens de eerste editie van de jaren zeventig rijden twee Toyota equipes de Rallye Automobile de Monte-Carlo. De duo’s Hettema-Gericke en Elford-Stone bemannen twee splinternieuwe Corona Mark II 1900 GSS exemplaren.

Toyota laat lang verstek gaan in Monte Carlo rally

De kop is eraf, zij het zonder succes. Vanaf 1971 (het jaar waarin de latere TTE baas Ove Andersson en David Stone met Alpine-Renault Monte Carlo winnen) ontbreekt Toyota jarenlang in de Monte Carlo rally. Tot 1989 laten privé Toyota coureurs (enkele equipes daargelaten) en later TTE het illustere evenement links liggen. Overigens heeft Andersson Motorsport (dat later dus TTE wordt) een Corolla Levin TE27 klaargemaakt voor de editie van 1974. De oliecrisis gooit echter roet in het Monegaskische eten, er wordt een streep door Monte Carlo van dat seizoen gezet. De jaren zeventig leveren TTE onder leiding van coureur/manager Ove Andersson mooie resultaten op. Tijdens de jaren tachtig domineert Toyota Team Europe in Afrika, er staat met name op de Celica TCT (TA64) en zijn equipes geen enkele maat. Maar in Monte Carlo is Toyota- of liever gezegd TTE- dus járenlang niet actief.

“Jarenlang geen concurrerend materiaal voor Monte Carlo”

Toyota rallyarchivaris Benny Heuvinck achterhaalde de reden. Was het een politiek spel? Of een rationele keuze? Heuvinck ontvouwt dat geheim. “Ik heb navraag gedaan binnen de oude en hechte TTE kring en de verklaring voor de lange afwezigheid is eigenlijk simpel. Toyota had voor specifieke rally’s als Monte Carlo en San Remo niet het juiste concurrerende materiaal. In de jaren tachtig koos men bovendien vooral voor de lange afstandsrally’s. De TA64 bewees, waarom dat de juiste keuze was. En vergeet niet de budgetten in die tijd, die stelden TTE ook voor keuzes om bepaalde rally’s te laten schieten. Zéker, als er geen concurrerend materiaal voorhanden was.”

Nieuwe rallytroef

Voor het seizoen 1989 heeft TTE echter een nieuwe troef. De budgetten zijn opgeschroefd. En de Toyota Celica GT-Four ST165 moet aanhaken bij het Groep A geweld dat inmiddels vooral door Lancia is ontketend. De nieuwe Celica, gehomologeerd op 1 mei 1988, is de eerste Toyota in het WRC circuit met vierwielaandrijving. Verder monteert men de 3S-GTE 2 liter motor met Toyota CT26 turbocharger, goed voor 300 PK. Voor rallydoeleinden is deze ST165 uiteraard van vergaand aangepaste mechanica voorzien.

1990: Coureurstitel voor TTE, maar nog geen Monte Carlo zege

In 1989 is Toyota eindelijk terug in de sinds 1911 bestaande Monegaskische rally. Officieel is het ook de eerste Monte Carlo waar Toyota Team Europe in actief is. In 1990 plukt TTE met de Celica GT-Four de eerste Monegaskische vruchten. Het duo Carlos Sainz-Luis Moya wordt tweede, een prestatie van formaat die de opmaat is voor de rest van het seizoen. De Spanjaarden worden wereldkampioen. Die mondiale titel is de eerste voor een equipe in een Toyota én de eerste coureurs wereldtitel voor TTE. Bovendien wordt Toyota met slechts zes puntjes (137 om 131) achterstand op Lancia tweede in de constructeurseindstand.  Maar nog altijd ontbreekt de Monte Carlo scalp in de prijzenkast van TTE. En daar, daar komt in 1991 verandering in.

Monte Carlo 1991: bloedstollend spannend

De 1991 editie van de Rally Automobiles de Monte-Carlo wordt van 24 januari tot 30 januari 1991 gehouden. Hij is in drie etappes onderverdeeld, de 165 deelnemers moeten in totaal 27 klassementsproeven voltooien. De totale rally afstand is 627 kilometer, de ondergrond bestaat traditiegetrouw uit sneeuw en asfalt. Van meet af aan is Monte Carlo 1991 bloedstollend spannend. De eerste klassementsproef speelt zich af op de Col de Turini, en daar pakt de Spaanse equipe Carlos Sainz-Luis Moya de leiding met de Celica. De Spanjaarden houden de eerste plek tot en met Loda-Lucaram (klassementsproef 18) vast. Na klassementsproef 19 staat de Franse equipe Francois Delecour/Anne-Chantal Pauwels met de bloedsnelle Ford Sierra RS Cosworth 4 x 4) twee seconden voor op de Spaanse Toyota/TTE equipe. En na de volgende KP staan de Spanjaarden weer bovenaan, zij houden dit tot en met Moulinet- La Bollène Vésubie (KP23) vol. Na de volgende klassementsproef (Col de la Couillole 2) gaan Delecour en Pauwels weer aan de leiding, met een voorsprong van twee seconden.

Slotklassementsproef beslissend

Dan staan er nog drie proeven op de rol. Tijdens KP nummer 25 en 26 in het voordeel van het Franse duo uit te pakken. De Ford equipe heeft de voorsprong op Sainz en Moya tot 41 seconden vergroot. De laatste proef van Moulinet naar La Bollène Vésubie 3 meet ruim 22 kilometer. Sainz en Moya rijden tegelijkertijd een solide proef waarin zij vijfde worden, op 22 seconden achterstand van Bruno Saby en Daniel Grataloup. Het is echter vooral belangrijk welke tijd Delecour en Pauwels neerzetten.

Franse belagers zakken weg, Sainz en Moya winnen

De Franse concurrenten van Sainz en Moya krijgen in de slotproef onder meer problemen met de ophanging. Ook daardoor finishen Delecour en Pauwels 5 minuten en 53 seconden later dan de Spaanse TTE equipe. Die pakt de eerste Toyota overwinning in Monte Carlo, ook dankzij het fantastische rallygereedschap dat Celica GT-Four heet. Noch op de Franse Ford equipe, noch op de Spanjaarden staat bijna de hele rally lang geen maat. Maar de Franse belagers zakken na de laatste proef ineens naar plek drie, de tweede plaats in de eindrangschikking is voor de Martini-Lancia equipe Miki Biaison en Tiziano Siviero, op bijna vijf minuten van Sainz en Moya. In totaal halen 75 equipes de eindstreep.

Andersson wint Monte Carlo als coureur en manager

Manager Ove Andersson begroet óók een vierde plaats in de Monte Carlo ’91. Armin Schwarz en Anderssons’ oude kameraad Arne Hertz tekenen daarvoor, ook met de Celica GT-Four ST 165. Bovendien kan Ove Andersson nu zeggen dat hij u én als coureur én als manager de Rallye Automobile de Monte-Carlo won. En dat is een prestatie van formaat, die voltooid werd na de bloedstollende 1991 editie van Monte Carlo.

Meer artikelen over de vergeten Toyota WRC overwinningen vindt u hier.

Met veel dank aan Benny Heuvinck en Ron Moës