Deze maanden besteedt Auto Motor Klassiek in het magazine aandacht aan de rallyhistorie van Toyota. In een tweeluik beschrijven wij de achtergronden van het hedendaagse wedstrijdsucces van de grootste fabrikant ter wereld. Een successtory, die in België begon. Deze geschiedenis bárst van de achtergrondverhalen. Daarom delen wij óók online bijzondere gebeurtenissen uit die historie met u. Vandaag deel 4: de vierklapper van Toyota Team Europe in Ivoorkust, 1986.
Het was sinds 1979 een gelukkig huwelijk: Toyota Team Europe en Afrika. Tijdens de laatste weken van de jaren zeventig debuteerde TTE met de Celica RA40 in de Bandama Rally in Ivoorkust. Ove Andersson en Henry Liddon reden naar de vijfde plek, het duo Therier-Vial viel uit door een ongeval. Enkele jaren later werd Toyota onverslaanbaar in de zware Afrikaanse rally’s. Zeker toen Groep B kanon Toyota Celica Twin Cam Turbo (TA64) zijn intrede deed, en deze de RA63 verving, was er geen houden aan. De Safari Rally edities van 1984, 1985 en 1986 resulteerden allemaal in overwinningen (met respectievelijk Waldegård-Kankkunen-Waldegård aan het stuur). De tweede plaatsen van 1985 en 1986 (met respectievelijk Waldegård en Lars-Erik Torph als coureurs) waren minstens zo indrukwekkend.
Vruchtbare bodem in Ivoorkust
Ook de loodzware bodem van Ivoorkust bleek vruchtbaar voor Toyota Team Europe. In 1983 brachten respectievelijk Waldegård en Eklund de TA64 naar de plekken één en drie, gevolgd door de dubbelslag van 1985. Toen won Juha Kankkunen met de Celica Twin Cam Turbo, en de tweede plaats was voor (alweer) Waldegård. De grootste jaren tachtig overwinning van Toyota Team Europe moest- na alle Afrikaanse successen- toen nog komen. Het decor: de 18e Bandama Rally in Ivoorkust.
1986. Een gedenkwaardig jaar met een rouwrand
1986 was in meerdere opzichten een memorabel jaar, dat echter ook een forse rouwrand kende. De krachtsexplosie van de Groep B kanonnen had onder meer in Portugal en tijdens de rally van Corsica mensenlevens geëist. Die gebeurtenissen leidden er toe, dat 1986 ook het laatste jaar zou worden voor de krachtige en riskante Groep B rallykanonnen. Het seizoen werd echter voltooid. De tiende rally van het seizoen werd gekenmerkt door de afwezigheid van de meeste teams. Dat had te maken met de pijnlijke recente historie in Groep B. Bovendien telde deze Bandama niet mee voor het constructeurskampioenschap. Dat werd in 1986 door Peugeot en Lancia uitgevochten. Peugeot zou de seizoenstitel pakken. Er vielen echter genoeg eer én coureurspunten te behalen. Bovendien had Toyota Team Europe een naam hoog te houden in Afrika, tegelijkertijd had men al het bewijs geleverd dat het in Afrika haast onverslaanbaar was.
WRC afscheid van een geweldige Toyota
De deelname aan de 18e Bandama Rally in Ivoorkust betekende ook het WRC afscheid van de geweldige Celica Twin Cam Turbo. De TA64 had de indrukwekkende 4T-GTE motor aan boord, die in rallytrim (EVO) een inhoud had van 2.090 cc en twin-spark ontsteking kreeg. Bovendien had de krachtbron een aluminium kop met hemisferische verbrandingskamers en aangepaste kleppen. De KKK K27 turbocharger zorgde voor extra pep. De vermogens wisselden per evenement, maar doorgaans bewoog deze combinatie zich tussen vermogens van 330 PK en 380 PK. Die waarden waren drukafhankelijk. Toyota mocht deze auto inzetten in de WRC. De motor voldeed aan de homologatievereisten en werd iets meer dan 200 keer geproduceerd.
Eén. Twee. Drie. Vier.
De 18e Bandama Rally werd weer een ouderwetse Ivoorkust rally, een evenement dat dus tot de zwaarste wedstrijden werd gerekend. Wanneer een equipe de rally uitreed was dat feitelijk al een overwinning. Ook van 24 tot 27 september 1986 stonden de 49 deelnemers weer voor een uitdaging. Traditiegetrouw was het deelnemersveld in Ivoorkust niet groot. De 3.700 kilometer metende rally werd een klein slagveld, slechts elf equipes kwamen over de streep in Yamoussoukro. En daar reserveerde de organisatie alle podiumplaatsen voor Toyota Team Europe. Ook plek nummer vier was voor Toyota.
Altijd overeind in zware omstandigheden
Bjorn Waldegård en Fred Gallagher wonnen in Ivoorkust. Plek twee was voor Lars-Erik Thorph en Bo Thorszelius. De derde plaats werd door de Duitsers Erwin Weber en Gunter Wanger ingenomen. En de Kenianen Robin Ulyate en Ian Street voltooiden het kwartet in Ivoorkust, zij werden vierde. Het kwartet Toyota’s en hun equipes liet daarmee zien dat het onder alle omstandigheden ongenaakbaar was in Afrika. Toyota Team Europe had met de Celica Twin Cam Turbo een sterk wapen in handen, dat aantoonde in zware omstandigheden overeind te kunnen blijven.
Geen maat op TTE in Afrika, ongeacht deelnemersveld
Natuurlijk. Er zullen critici zijn die beweren dat het Toyota Team Europe wel gemakkelijk werd gemaakt in Ivoorkust, omdat menig rallyteam zich terugtrok. Diegenen die dat vinden, moeten zich maar eens in de eindklassementen van de Afrikaanse WRC rally’s van 1983 tot en met 1986 gaan verdiepen. Want in de lange afstandsrally’s van Afrika stond er geen maat op Toyota Team Europe. Of de grote namen nu meededen of niet. En het gegeven, dat Toyota in de 1986 de eerste vier plekken bezette, en tot het selecte clubje gefinishten hoorde, was een bevestiging.
Afscheid in stijl
Het afscheid van de TA64 gebeurde in stijl, en was in deze loodzware rally een teken van kracht. Dáár, in Afrika, ging Toyota Team Europe altijd een stap verder dan de concurrentie, die vanwege de constructeurs punten en de intensiteit van de rally vaak verstek liet gaan. En de grote namen die wel meededen, leerden van eind 1983 tot en met het einde van 1986 de letterlijke en figuurlijk constructiekracht van de Toyota techniek kennen. Zeker dankzij de TA64, rallywapen dat in de opinie altijd in de schaduw stond van de quattro’s en de Lancia’s van deze wereld. Maar in Afrika lieten deze ook dankzij de uitstekende coureurs zien waarom juist déze Toyota misschien wel één van de beste rallyauto’s uit de historie is. Een fenomeen, dat bijdroeg aan de latere mondiale successen van TTE in de rallysport.
Meer artikelen over de vergeten WRC overwinningen van Toyota vindt u hier.
Met veel dank aan Benny Heuvinck en Ron Moës
Mag mijn autoliefde uitgaan naar auto’s afkomstig uit Italië, voor dit soort prestaties neem ik mijn pet met een grote zwaai af. Nooit geweten, mooi hoor.
Als ik mij niet vergis zijn deze rallyauto`s destijds ook achtergelaten en enige jaren gelden weer herondekt.