De Fiat 125 wordt beschouwd als een heel geliefde jaren 60/70 sedan uit de geschiedenis van de fabrikant uit Turijn. Sommigen noemen deze uitgekiende auto een aangepaste Fiat 124, maar daarmee doe je hem tekort. Het is een wezenlijk verschillend en historisch gezien hoger gepositioneerd model met andere afmetingen, onderscheidende techniek en een ander onderstel. Dit unieke en door Dante Giacosa ontworpen kind van zijn tijd werd van 1967 tot in 1972 in volume gebouwd. Tegenwoordig is het een curiosum. Egbert Spinder van Nosstalgia Classics in Drachten biedt een in Marrone Testa di Moro gespoten Fiat 125 Special uit 1971 aan, en ik ben blij dat ik de gelegenheid krijg om snel met deze zeldzame volbloed Italiaan te rijden.
Uitnodiging
Wanneer je oog in oog staat met deze nagenoeg originele Fiat 125 Special van de laatste Italiaanse generatie, voel je een onrustig verlangen. De specificaties van de Fiat- zeker wanneer je het bouwjaar van de Fiat 125 in ogenschouw neemt- vormen een extra invitatie om achter het grote stuurwiel te kruipen. De motorconfiguratie met de handtekening van Aurelio Lampredi, 1608 cc, twee bovenliggende nokkenassen, 1 verticale Solex c 34 PAIA/10 tweetraps valstroom carburateur én het vermogen van 100 DIN-PK smaakt op voorhand naar meer. Heel veel meer.
Mooie materialen, juiste hoeveelheid chroom
Dat geldt ook voor het fraai afgewerkte en in goede staat verkerende interieur, dat een subtiel en met houtaccenten afgewerkt dashboard kent. De klokkenwinkel (inclusief toerenteller) is overzichtelijk, de combinatie van chroom, polstering en bekleding is subtiel en in evenwicht. Het valt verder op het interieur van de Fiat nergens ruimte laat voor uitstekende delen. Daarnaast is het contactslot op een veilige plek aan de linkerzijde van de stuurkolom is gemonteerd. Het zicht rondom is voortreffelijk, en de zitpositie is prima instelbaar. Het zijn slechts enkele verwijzingen naar de hoge mate van passieve veiligheid, waar de Fiat 125 om bekend stond.
Prestaties niet voor de poes
Direct na de start van de krachtbron openbaart zich die fijne en temperamentvolle brom die zo kenmerkend is voor de motoren met de handtekening van Aurelio Lampredi. Het grazie Aurelio wordt- eenmaal onderweg- alleen maar intenser. De motor laat geen verkeerde tik horen en is na 104.079 kilometer in een uitstekende conditie. Het valt ook op hoe gemakkelijk en rap de Fiat door het verkeer valt te loodsen. En op de autoweg blijkt de aangename souplesse van deze 47 jarige Fiat 125 Special. In een mum van tijd zijn snelheden van 120 a 130 kilometer per uur haalbaar en de tussen acceleraties zijn absoluut niet voor de poes. Ook niet in de vijfde versnelling, die veel meer biedt dan de overdrive functie alleen.
Uitstekende wegligging
Die potentie valt samen met een goede wegligging, mede mogelijk gemaakt door de conventionele starre as met bladveren aan de achterzijde. Zeker op rechtuit trajecten komen die kwaliteiten naar boven, terwijl het bochtgedrag weinig overstuur laat zien. Dat komt ook doordat de Fiat snel zijn grenzen aangeeft terwijl die, mede vanwege het respect voor de leeftijd, bij lange na niet worden opgezocht. Het sturen gaat overigens met gevoel gepaard, de gesynchroniseerde vijf versnellingsbak schakelt voortreffelijk en met korte slagen. Ook fijn: de bedieningsinstrumenten zijn op de tast vindbaar. Met gesloten ruiten blijkt de voortreffelijke werking van de ventilatie. Daarbij draagt de combinatie van de prettige motorbrom op de achtergrond en de rust aan boord bij aan het plezier. Je geniet in deze volbloed Italiaan, en die beleving wordt versterkt als de raampjes worden geopend. Dan hoor je de prachtige klanken van de 1608 cc motor nóg beter. Het is een zinderend geluid dat lang beklijft.
Aandachtspunten
De loftuitingen zijn niet van de lucht, maar een klassieker van 47 jaar oud kent natuurlijk altijd aandachtspunten. De reminstallatie (bekrachtigde schijven rondom, gescheiden circuit) vertragen uitstekend. Wanneer je echter het remsysteem intensief aan het werk zet, dan wijkt de Fiat naar links. Dat fenomeen laat zich makkelijk corrigeren, maar daar is wél wat werk aan de winkel. Verder reageert het brandstof indicatielampje al bij een halfvolle tank enthousiast, en het klokje in de auto wil graag dat inzittenden in het verleden blijven leven. Onder de motorkap huist op enkele plekjes initiële corrosie. Dat is alles. Questo è tutto. De aandachtspunten ten spijt: de technische en cosmetische staat van de Fiat is bovenal uitstekend.
Unieke en welhaast verslavende combinatie
Wie de vraagprijs voor deze Fiat 125 Special aan Nosstalgia Classics overmaakt krijgt een bijzondere, potente, welhaast originele en rijk uitgeruste sedan in handen, zeker als de paar aandachtspunten onder de loep zijn genomen. De combinatie van conventioneel carrosserieontwerp, uitrusting en sportieve sedan prestaties was anno 1971 uniek, en vandaag de dag voel je dat nog steeds. Dit is écht meer dan een aangepaste (en eveneens gerespecteerde) Fiat 124. Tevens toont de Fiat 125 Special ten opzichte van diverse klassieke concurrenten een onderscheidend niveau. En dat gaat gepaard met gevaarlijk verslavende trekjes. Dit is een formidabele sedan!
Veel meer over deze unieke Fiat én tal van andere wetenswaardigheden over de Fiat 125 leest u in één van de volgende AMK uitgaven.
Hallo , even om te weten wij hebben een originele nederlandse fiat 125 bouwjaar 1968 in ons bezit, kenteken 84-22-FV.
Die 84 22 FV ken ik maar al te goed als vorige eigenaar.
Heb de latere Croma 1.
Met ook de Lampredi motor…2 liter turbo met Bosch l jettronic…. fantastische motor….veel sneller dan menig ander met meer dan155 pk….
Heb in 1986 een 132 gehad met dezelfde (?) 1600 motor. Dat was het beste deel van de auto. Roest riezelde naar beneden als een deur dichtgooide. Was wel een krokant detail, die koets. Na een jaar verkocht aan een student. Startte altijd.