Glasvezelversterkt polyester

En dan praten we niet over het ‘plastic is fantastic’, zoals het ABS van Mehari’s en zo. Maar over steviger spul. Glasvezelversterkt polyester werd ooit gezien als ‘het nieuwe staal’. Glasvezelversterkt polyester is een composietmateriaal bestaande uit een kunststof harsmatrix, glasvezel versterking en nog wat andere additieven. Het zorgt voor een grotere ontwerp-flexibiliteit die eerder niet mogelijk was door de kosten van matrijzen en bewerking tijdens de productie van geperst stalen onderdelen.

Thermohardende polyester wordt meestal verstevigd met behulp van glasvezel

Dit heet glasvezelversterkt polyester, maar wordt vaak simpelweg “polyester” genoemd. Bekende toepassingen zijn van oudsher zeiljachten en roeiboten, ‘plaatwerk’ voor motorfietsen en ‘koetswerken’ van auto’s. Polyester is een kunsthars, die hard wordt na toevoegen van een verharder. Dit proces is onomkeerbaar. Polyester kan dus niet meer gesmolten worden. Polyester rot of roest niet, en kan verwerkt worden met een minimum aan gereedschappen.

Het verwerken van glasvezelversterkte polyester kan op verschillende manieren

De meest bekende techniek is het handlamineren. Bij deze techniek worden ongestructureerde matten of weefsels op een open mal geïmpregneerd met hars. Dit gebeurt met een kwast of roller. Vervolgens wordt met een ontluchtingsroller alle lucht uit het laminaat gerold. De gewenste dikte van het laminaat wordt bereikt door het aantal lagen glasmat of glasweefsel.

Een andere manier om de hars aan te brengen is met een spuitmachine

Die manier wordt gebruikt als er productie gedraaid moet worden. Zo’n  machine heeft een grote en een kleine pomp waarmee respectievelijk de hars en de verharder naar een spuitpistool worden gepompt. Op het spuitpistool zit een ‘cutter’ die een continu aangevoerde glasvezel in kleine stukjes hakt en deze glassnippers met de harsstraal meespuit. Nadat het glas/polyester mengsel op de mal is gespoten moet dit met een ontluchtingsroller worden ontlucht.

Bij bovenstaande technieken komt tijdens de verwerking styreen vrij. Hoewel deze styreendamp bij voldoende ventilatie niet direct een groot gevaar vormt, kan de doordringende stank wel voor overlast zorgen. Terwijl er ook mensen zijn die de geur wel lekker vinden.

Polyester is ideaal voor producten waarbij vormvrijheid voorop staat

Polyester met glasvezel wordt altijd tegen een (al dan niet tijdelijke) mal gelamineerd. Deze tijdelijke mal kan van allerlei materiaal gemaakt worden, en kan ook deel uit gaan maken van de constructie. U kunt in een mal producten maken, maar ook objecten bekleden. Kortom, kunt u iets gebruiken om de GVP tegenaan te lamineren, dan kan het met polyester gemaakt worden.

Polyester producten kunnen op diverse manieren worden afgewerkt. Tegen een gladde mal aan kan gelcoat gebruikt worden, een ca. 0,3 mm dikke door en door gekleurde laag op basis van polyester. Deze laag neemt de oppervlaktestructuur aan van de mal. Meestal wordt er gestreefd naar een spiegelgladde afwerking. Het resultaat kan zelfs zo zijn dat het in kleur spuiten van het resultaat niet eens nodig is.

Misschien ook interessant: Polyester kuipen

Repareren met glasvezel versterkt polyester

Elke bouwmarkt verkoopt er setjes voor: Een blik hars, een tube verharder en een stuk glasmat. Mensen die wat ruim van geest gewoon een flinke scheut verharder toevoegen omdat ‘meer altijd beter’ is kunnen verrast worden. De scheikundige reactie is exotherm. Bij het uitharden komt warmte vrij. Bij heel snel uitharden komt er heel veel warmte vrij. Het resultaat kan zijn dat de pot met hars er zo snel uithardt dat het resultaat er uit ziet als de zongedroogde kleibodem van een drooggevallen meer.

Ook een aandachtspuntje: de glasvezelmatten bestaan uit… Glasvezels. Bij onbeschermd werken kunnen die vezels erg irriterend voor de huid zijn. En wat glasvezeldeeltjes in longen doen? Steek daar maar eens een sigaret bij op, dan praten we verder.

Gaten en scheuren in polyester zijn meestal eenvoudig te repareren

• Stap 1: Reinig ondergrond goed en inspecteer schade. Maak de ondergrond rondom de schade goed schoon met bijvoorbeeld ontvetter. Kijk goed tot hoever de scheur of het gat loopt.
• Stap 2: Slijp / schuur schuine randen in het gas of scheur. Voor een goede hechting en om ervoor te zorgen dat je het gat of de scheur weer op kunt bouwen tot de juiste dikte, is het belangrijk om schuine kanten te slijpen in de scheur of het gat voor je begint met de polyester reparatie. Dit kan eenvoudig met de fiberschijf welke je kunt monteren op je slijptol. Schuur ook rondom het gat voor een goede hechting voor de overlappende glasvezelmatten.
• Stap 3: Ondersteunen van de ondergrond indien mogelijk. Vooral bij een groter gat is het verstandig om ervoor te zorgen dat de ondergrond van de reparatie wordt ondersteund. Hiermee wordt het eenvoudiger om de polyester reparatie op een degelijke manier te doen omdat je de volledige vezellaag opnieuw kunt opbouwen. Dit kun je doen met bijvoorbeeld een stukje karton en door een touwtje erin te spannen zorg je ervoor dat het blijft zitten. Ook kun je het doen door een beetje polyester plamuur met verharder te smeren op de randen van het kartonnen plaatje. Dan blijft het ook goed plakken.
• Stap 4: Lamineren van glasmat met polyester. Ontvet de ondergrond rondom de reparatie en dan kunnen we beginnen met het terug opbouwen van het glasvezellaminaat. Maak de polyesterhars aan met circa 2% verharder en meng deze goed. Breng daarna met een kwast of een penseelkwast een beetje polyesterhars aan rondom de reparatie en eventueel op het stukje karton. Scheur de glasvezelmatjes in kleine stukjes. Werk van klein naar groot. Leg een matje op het gat en maak het goed nat met polyesterhars. Daarna doe je er weer een stuk glasvezelmat over wat iets groter is en maak je deze ook weer nat. Herhaal dit tot je op de originele dikte bent en overlapping hebt met de ondergrond rondom de scheur of het gat.
• Stap 5: Afwerking en vervolg. Laat het geheel minimaal 24 uur uitharden en verwijder de ondersteuning. Hierna kan het worden geschuurd met een grove korrel en verder worden afgewerkt. Dit kan bijvoorbeeld met polyester topcoat of door het eerst te plamuren en daarna af te lakken met DD lak.

Meer praktische en technische artikelen