In de strijd tegen de huidige MRB-regels voor oldtimers heeft Vrouwe Justitia een gevoelige tik uitgedeeld aan de oldtimerachterban. Men heeft de eisers in de eerste twee proefprocessen, welke door Stichting Autobelangen tegen de Staat waren aangespannen, in het ongelijk gesteld. Opvallend is dat de afwijzing van de eis in het tweede proefproces al is gemotiveerd door de rechtbank van Haarlem. De wijze waarop dat is gebeurd roept veel vragen op. De oldtimerachterban moet overigens nog wachten op de redenen waarom de rechtbank van Breda Arjan Lenoir en Stichting Autobelangen in het eerste proces in het ongelijk stelde. Wouter van Embden blijft strijdbaar: “We geven niet op. Daarnaast halen we de banden met de politiek verder aan om te strijden voor de belangen van de oldtimerrijders.”
Hobbymatig gebruik geen argument
De beweegredenen onder de afwijzing van de eis door de rechtbank in Haarlem kennen overigens een merkwaardig en vrijpostig karakter. In maart diende in de Noordhollandse provinciehoofdstad de zaak van Dhr. van Balen. Hij betaalde tot 1 januari 2014 geen MRB voor zijn Landrover Defender Diesel. Na de invoering van de huidige regels viel hij onder de bezitters die ineens fors in de buidel moesten tasten, omdat alleen motorrijtuigen op Diesel met een leeftijd van 40 jaar vanaf begin vorig jaar vrijgesteld werden van MRB. Van Balen viel niet onder die categorie. Dat hij zijn LaRo als hobbyobject gebruikte was voor de rechtbank geen reden voor een herziening. “De wijze waarop de auto wordt gebruikt maakt niets uit. Het staat de houder van een dergelijk voertuig natuurlijk vrij om alternatieven aan de wetgever voor te stellen om zo een aanpassing in de wet te kunnen bewerkstelligen.” De rechtbank besteedde ook aandacht aan de keuzevrijheid ten aanzien van hobbymatig gebruik. “Het staat de bezitter vrij om afstand te doen van de hobby. Het is per slot van rekening geen eerste levensbehoefte.” De uitspraken in relatie tot hobbymatig gebruik zijn opvallend. Juist dat gebruik is een belangrijke voorwaarde voor het in stand houden van het erfgoed, toch het basisuitgangspunt. Dat wordt op haar beurt weer met voeten getreden omdat de huidige regeling volgens de Haarlemse rechtbank vooral bedoeld is om “het gebruik van oldtimers te ontmoedigen”.
Lastenverzwaring
De rechtbank ging ook in op de impact van de lastenverzwaring voor de dieselbezitters. De eiser-die met deze zaak de belangen van alle sinds 1 januari 2014 belaste dieseloldtimers diende- betaalt vanaf vorig jaar €460,– aan MRB per kwartaal. De rechtbank oordeelde dat deze aanzienlijke lastenverzwaring niet onevenredig hoog en dus te billijken was. “Er is geen sprake van een buitensporige last.” Merkwaardig is dat er geen ondergrens aan dat fenomeen wordt verbonden.
Geen gelijkheidsbeginsel bij verschillende brandstofsoorten
Voorts bleek uit de uitspraak dat het verschil in brandstofsoort niet voldoet aan het gelijkheidsbeginsel “De keuze voor dit door het milieu ingegeven onderscheid staat voorts ter beoordeling aan de wetgever en niet aan de rechter of de individuele belastingplichtige.” Met name die laatste zin geeft aan dat wetgeving en toepassing niet hand in hand gaan en dat wetten in Nederland blijkbaar vrijelijk worden geinterpreteerd. En wat het gelijkheidsbeginsel betreft: hobbyrijden en dagelijks gebruik worden blijkbaar wel als gelijk beschouwd, maar de leeftijd van benzine, diesel en LPG varianten niet.
Breda: uitspraak zonder motivatie
Waar de rechtbank in Haarlem openheid van zaken gaf, daar hulden de collega’s in Breda zich in nevelen. In Breda stond op 26 februari Arjan Lenoir voor de rechter, om namens de bezitters van oldtimers op benzine- de overgangsregelingobjecten- de strijd aan te gaan tegen de huidige MRB-regels. Ook die zaak ging verloren. Over de beweegredenen om de eisen niet te honoreren tast iedereen in het duister. Autobelangen: “Het duurt nog minimaal twee weken voordat we een fatsoenlijke motivatie krijgen, zo kregen we van onze advocaten te horen.” Het is in ieder geval op zijn minst opmerkelijk dat de uitspraak bekend wordt gemaakt zonder enige motivatie. Het lijkt erop dat de rechtbank in Breda het verloop van de andere processen afwacht.
Autobelangen reageerde uiteraard teleurgesteld. “Het is helemaal opmerkelijk dat er niet wordt ingegaan op de ondeugdelijkheid van de totstandkoming van de wetgeving.”
Regels zijn vrij interpreteerbare uitgangspunten
Op dit moment wacht Autobelangen nog op de uitspraak over de oldtimers op LPG. Daarnaast dient de rechtszaak voor benzineauto’s uit 1987 volgende week. Het sluitstuk binnen de proefprocessen volgt later. Dan staan de diesels met een bouwjaar vóór 1987 centraal. Hoe het verloop van de rechtszaken ook zal zijn: de indruk kan niet worden weggenomen dat er tussen daadwerkelijke wetgeving en implementatie een kloof gaapt. Regels zijn in Nederland niet meer dan vrijelijk toepasbare uitgangspunten.
De volledige uitspraak in de rechtszaak van Dhr. van Balen – rechtszaak Haarlem- leest u hier.