De SAAB 96 “Special”, unieke Nederlandse jubileumeditie uit 1979

Onlangs bood Gerard Kramer Klassiekers in Wolvega een illustere en zeldzame auto aan, die hij razendsnel verkocht. De auto was nummer 007 uit de Nederlandse SAAB 96 jubileumserie, die vanaf februari 1979 in een oplage van 150 stuks op de markt werd gebracht. Er is genoeg aanleiding om de SAAB in het zonnetje te zetten, want de 96 wordt nu ook als jubileumeditie officieel oldtimer in Nederland.

De Nederlandse SAAB import bestond in 1979 vijfentwintig jaar, en de succesvolle en al jaren gebouwde 96 werd langzaam maar zeker ingehaald door de actualiteit. Toch was de houding ten aanzien van de importeur gloedvol, en op basis van het succesnummer in meer bedrijven bedacht men een editie die exclusief voor de Nederlandse markt was bestemd. De basis werd gevormd door de SAAB 96 GL (de RDW omschrijft de versie als “L”) en die werd heel prettig aangekleed. De techniek werd niet aangepast. De motor kende bijvoorbeeld de specificaties van de latere bouwjaren. Het was de 1.5 V4 motor die 68 PK genereerde.

Aquamarijn blauw

Wat de jubileumeditie uit 1979 bijzonder maakte, was dat de historische carrosserie met een prachtige kleur werd verenigd: aquamarijn blauw. Tijdens de laatste SAAB bouwjaren kreeg de raamomlijsting op de flanken een matzwarte kleur en zwarte striping aan de onderzijde van de flanken, en die detaillering werd ook op de Nederlandse jubileumeditie toegepast. Verder prijkte aan de voorzijde een grote spoiler onder de rubberbumper, maar aan de achterkant werd de spoiler weggelaten. Wel waren er gaatjes aangebracht, die eenvoudig waren afgedekt met stripjes, maar standaard werd een achterspoiler niet op de jubileumeditie geleverd. Dat geldt ook voor de zwarte kleur die op sommige jubileumedities zichtbaar is. Van origine droeg de achterklep ook volledig de aquamarijn blauwe kleur. Opmerkelijk: boven de kentekenplaat aan de achterzijde was ruimte ingewonnen voor de aloude chromen handgreep.

Fijne uitrusting

Onmiskenbaar: de wielen onder de Nederlandse SAAB 96 jubileumeditie. De gemonteerde Soccerball velgen waren van lichtmetaal, en zeer karakteristiek. In het interieur bevonden zich de welbekende ergonomische SAAB stoelen. De bestuurderszetel genereerde daarbij- na het inschakelen van de stoelverwarming- een behaaglijke vorm van warmte. Die vanaf 1972 in de SAAB 96 gemonteerde standaardvoorziening is vandaag de dag nog lang geen gemeengoed, dat geldt ook voor de wissers op de koplampen. Terug naar binnen. Het lichtbruine interieur contrasteerde met het zwarte dashboard, dat de aloude doelmatigheid diende maar wel werd voorzien van een jubileumschildje. En de klokkenwinkel werd gemaskeerd door een sportstuur met drie spaken. Voor ruim 20.000 gulden had de koper hoe dan ook iets bijzonders in handen.

Fijne herinneringen aan het rijgedrag

Wie ooit in de voorwielaangedreven  SAAB 96 reed, zal ondanks het onderstuur karakter prettige herinneringen hebben aan het stabiele rijgevoel, en de fijne Ford Köln V4 viertakt motor (1.5)  Het maximum koppel komt van de krachtbron vanaf ongeveer 3.000 toeren per minuut tot volledige wasdom. De SAAB houdt vanaf dat moment, zo herinneren wij ons, die bij de korte slag motor passende karakteristiek prettig vast. Ook fijn: de gevoelsmatig diepe zit en….de vrijloop functie, die bij het loslaten van het gaspedaal het aantal omwentelingen laat terugvallen tot stationair niveau. De motor en de versnellingsbak worden dan losgekoppeld, en de auto kan lang uitrollen. Die functie, die al stamt uit het SAAB tweetakt tijdperk, is ook uit te schakelen, zodat de koppeling en de versnellingsbak (stuurschakeling) ook op de reguliere wijze zijn te bedienen, een probleemloze exercitie.

Laatste bouwjaren: Extra cosmetische aandacht

SAAB 96’s uit de laatste bouwjaren werden in het Finse Uusikaupunki gebouwd. De jubileumversie behoort tot die serie. In cosmetische zin kennen late SAAB 96 exemplaren extra aandachtspunten. Ze zijn doorgaans gevoeliger voor roest dan exemplaren uit eerdere bouwjaren. De oorzaken: een constructief talent om vocht te verzamelen, de gebruikte coating en toegepaste kitten maken dat de carrosserie extra aandacht behoeft. Aan de andere kant: wij hebben het wel auto’s die al vier decennia of langer meegaan. Deze op en top Scandinavische auto leent zich overigens uitstekend voor dagelijks gebruik. Toch zeggen wij: conserveren, en koesteren. Want dit jubileumexemplaar van de SAAB 96 is dusdanig uniek, dat hij het verdient om voor plezierritten of een mooie zomervakantie ingezet te worden. Ondanks zijn herkomst zouden wij de SAAB niet meer aan winterse of herfstachtige elementen bloot stellen. Zoals wij dat overigens bij geen enkele klassieker zouden doen.

007 blijft in Nederland

Die keuze is natuurlijk aan de gelukkige nieuwe eigenaar, die er als de kippen bij was om de meervoudige jubilaris van Gerard Kramer Klassiekers over te nemen. Kramer vertelde ons, dat jubileumexemplaar nummer 007 bijna naar Duitsland was verkocht. De huidige Nederlandse eigenaar wilde meteen zaken doen, en legde beslag op een unieke SAAB. Reken er op dat wij blij zijn dat deze auto in Nederland is gebleven, het is simpelweg een juweel van een auto die dankzij de markante vormgeving en de unieke specificaties een mooi verhaal vertelt: over een SAAB uit grootvaders tijd, die vandaag de dag nog fluitend zijn kilometers kan draaien in het verkeer. Wij kunnen die vertelling niet vaak genoeg horen, en aan u doorgeven. Want dat wij de SAAB 96 weer eens centraal gaan stellen in een AMK reportage, dat staat vast. En misschien doen wij dat wel met het exemplaar, dat dit artikel siert.

Met dank aan Gerard Kramer Klassiekers, Wolvega