Moderne benzine maakt meer stuk dan je lief is!

Ton – de eigenaar van Vincents Motorhuis – kreeg er zo langzamerhand hoofdpijn van. Weer een young-timer met brandstof problemen; weer één of meerdere lekkende carburators; weer lekkende rubber pakkingen; weer vlotternaalden die lekten op de afzetting; weer een klant die met een goed draaiende young-timer wegreed en twee dagen later opbelde met de mededeling dat de motor niet meer wil starten of stond te lekken uit één of meer carburators, om gek van te worden.

Navraag bij collega motorzaken of zij deze problemen herkende leverde uren gespreksstof op. Ton was niet de enige die hier mee worstelde. Opvallend was wel dat alleen carburateurmotoren hiervan last hadden en dan met name die van bouwjaren zo rond 1990 en daarvoor.

Er kwamen zelfs vragen van andere motorzaken of ze hun klanten met oudere motoren niet naar Vincents Motorhuis konden sturen. Ton heeft immers een bijna onuitputtelijke voorraad carburators van voornamelijk oudere Japanse motorfietsen.  Maar Ton wist inmiddels ook al dat zijn ruime voorraad oude carburators niet voor enig licht in deze duistere materie zouden gaan zorgen. Hij had zelf al uitgevonden dat het vervangen van alle rubber afdichtingen slechts een tijdelijke oplossing was. Binnen no time lekte de boel weer of stond de motor te “verzuipen”.

Het is zelfs zo erg dat hij bijna door zijn voorraad vlotterpennen en rubber afdichtingen heen is zonder dat dit een definitieve oplossing en daardoor weer een tevreden klant had opgeleverd.  Steeds sterker ervan overtuigd dat het probleem in de brandstof moest zitten ging Ton inventariseren welke brandstof zijn klanten gebruikten in de hoop dat hij zo een boosdoener kon aanwijzen. Het enige dat bovenwater kwam was dat er geen bepaald merk brandstof was aan te wijzen en dat bijna alle klanten Euro 95 tankten. Toen werd het dus tijd om te gaan onderzoeken of – en wat – er dan veranderd is aan de moderne brandstof, met name aan Euro 95. Dit leverde de volgende informatie op.

Europese wetgeving schrijft voor dat aan brandstof voor verbrandingsmotoren een percentage alcohol – chemische benaming is ethanol – wordt toegevoegd. Het idee achter deze wettelijke regeling is om het gebruik van fossiele brandstoffen, gewonnen uit aardolie, terug te brengen. Op basis van deze wettelijke regeling is het voorgeschreven dat aan elke liter Euro 95 tot 5 % bio-ethanol wordt toegevoegd. Dit is de situatie ten tijde van 2012. Op langer termijn gaan de toevoegingen ethanol omhoog naar 10% (nu al te koop in Duitsland en Frankrijk) en in de verre toekomst mogelijk zelfs naar 20% ethanol.

Uiteraard hebben de brandstoffabrikanten onderzoek gedaan naar de effecten van de toevoeging van ethanol aan de brandstof. Alleen,… onderzoek doe je aan hedendaagse verbrandingsmotoren, resultaten bespreek je met de auto en motor industrie, evenzo eventuele aanpassingen voor de toekomst. Het is een joint-venture met gezamenlijke belangen voor de toekomst. Begint er al een lampje te branden? Klassiekers en young-timers doen aan dit onderzoek niet mee!

Verbrandingstechnisch was er een klein probleempje met de toevoeging van 5 % Ethanol. Ethanol heeft namelijk een lagere verbrandingswaarde dan benzine. Dit kon bij Euro 95 nog wel gecompenseerd worden door de samenstelling van benzine uit te voeren met iets zwaardere koolwaterstoffen, waardoor de verbrandingswaarde iets hoger wordt. Verbrandingstechnisch is het dus geen enkel probleem om 5% ethanol aan benzine toe te voegen.
Let wel…. verbrandingstechnisch.

Van Ethanol is het oplossend vermogen maar al te goed bekend. De meeste van onze young-timers hebben “gewone” ouderwetse rubber en kunststof afdichtingen die zwellen c.q. oplossen in ethanol.

Ethanol tast de oude rubber pakkingen, slangen, afdichtingen en  kunststoffen aan. Ook legeringen zijn ethanol gevoelig. Zelfs enkel laags brandstoftanks (motorfietsen) kunnen gaan lekken. Is het u al opgevallen dat er steeds meer kunststof tanks – ethanol bestendig – op de markt komen? Ook is ethanol een aardige probleemveroorzaker t.a.v. water in de brandstof. Verder kunnen ook zink, aluminium en magnesiumlegeringen niet altijd Ethanol verdragen en kan dat dus ook funest  zijn voor de carburator.

Uren lang heb ik het internet afgezocht naar info en ervaringen over deze problematiek die, zo verwacht ik, alleen nog maar groter zal worden doordat er in de Europese wetgeving is opgenomen dat er op termijn (?) overgeschakeld wordt naar 10% en zelfs een nog hoger percentage bijmenging.

E10 (brandstof met 10% ethanol toevoeging)
Circa 90% van alle benzinemotoren in West-Europa zijn geschikt voor E10 volgens de Duitse Milieudienst (Umweltbundesamt). Nieuwe voertuigen – die vanaf bouwjaar 2005 – zijn in het algemeen geschikt voor E10. De meeste importeurs kunnen informatie verstrekken over de geschiktheid van hun modellen voor het gebruik van E10.

Voor onze young-timers met carburateurmotoren is de toevoeging van 10 % ethanol schadelijk!. Het beste advies dat ik kan geven is Niet tanken! Zelfs één maal tanken kan al voldoende  zijn om problemen te veroorzaken  (zie verderop het artikel van de ADAC).

Als brandstof met 5 % ethanol onder andere onze oude rubber en kunststof afdichtingen al oplost is de verwachting dat dit probleem bij gebruik van E 10 alleen maar verergert. Maar ook verbrandingstechnisch ontstaat er bij gebruik van E 10 in young-timers en of carburateurmotoren een extra probleem. De brandstofeigenschappen worden namelijk bij10% bijmenging van ethanol behoorlijk aangetast, want ethanol heeft een lagere verbrandingswaarde dan benzine.

Dat betekent dat er meer ethanol nodig is om bij een bepaalde hoeveelheid inlaatlucht een maximale verbranding te realiseren. Men heeft dus eigenlijk een grotere sproeier nodig bij carburatormotoren of… er moet meer brandstof geïnjecteerd worden. Was dit probleem met 5% bijmenging van ethanol nog op te lossen door iets zwaardere koolwaterstoffen, wanneer er 10% bijgemengd wordt lukt dat trucje niet meer.

E 10 heeft dus eigenlijk een andere brandstof-lucht mengverhouding nodig dan de oude vertrouwde benzine.

De meeste motorfietsfabrikanten geven het gebruik van E10 vrij voor motorfietsen die uitgerust zijn met een geprogrammeerd elektronisch brandstof injectiesysteem voorzien van een lambda regeling. Hier gebeurt namelijk het volgende. De lambda signaleert in de uitlaatgassen dat er niet voldoende benzine verbrand is, er is dus nog zuurstof over. Het motormanagement compenseert dat. Mooi he die computer gestuurde brandstof injectiesystemen maar ….daar ga je dan met je carburateurmotor.

Bij nieuwere motoren (vanaf 2005) is er dus (bijna) geen probleem. Deze motoren hebben namelijk materialen die tegen ethanol bestand zijn en hebben bijna allemaal een brandstof injectiesysteem.

Met dank aan Vincent. Of Ton….
Zoeterwoude is the place to be.

En Dirk die het verhaal opstuurde