Gurgel X12. De bestseller die niemand kent

Acht stuks zijn er ooit op kenteken gezet in Nederland. En toch was het een groot succes. Deze Gurgel X12 was de absolute bestseller van het Braziliaanse autobedrijfje van João do Amaral Gurgel. Gegarandeerd aandacht als je de sleutels van een heuse Gurgel op de bar smijt.

Als het maar niet in iemands bier is natuurlijk. Want als je snel op de vlucht moet met je Gurgel X12 heb je een probleem. De basis van deze wat groter uitgevallen buggy werd namelijk gevormd door ‘s werelds lieveling, de aloude Kever. Met uitzondering van het chassis. In tegenstelling tot zijn voorganger, de Ipanema, had dit terreinteckeltje een door Gurgel zelf ontworpen chassis, in plaats van dat Kever platform. De rest van de techniek, zoals de motor, versnellingsbak en assen waren nog wel afkomstig van die bolle million seller. Erg snel was-ie dus niet, de Gurgel X12.

Erg apart wel. Kort, gedrongen en bonkig; dat doet iets stoers vermoeden. Wel een beetje in perspectief natuurlijk en ook sterk afhankelijk van in welk gezelschap hij verkeerde. Of in welk terrein. Want vierwielaandrijving was wat te hoog gegrepen voor João, in zijn aantrekkelijke deel van de wereld geregeld aangeduid als “Brazil’s Henry Ford”. Deze Gurgel X12 had gewoon de aandrijving op de achterwielen. En een lier voorop, voor als het een keer serieus baggeren en ploeteren werd. Wel had de X12 een systeem aan boord dat Selectraction heette. Een interessante naam voor een even simpel als doeltreffend systeem: eigenlijk bestond dit principe uit twee individuele handremmen op de achterwielen, waarmee de kracht op een doorslippend wiel overgebracht kon worden op het andere wiel. Daar kon je nog best mee uit de voeten in niet al te buitenaards terrein. Zeker ook door zijn bescheiden eigen gewicht.

Dat laatste kon je van een Lamborghini LM002 weer niet zeggen. Want echte liefhebbers van de Gurgel beweerden dat-ie daar best wel een beetje op leek. Als je je ogen wat toekneep. Of helemaal dicht. En die Italiaanse huilebalk (V12, toeren!) was niet van Plasteel, zoals de X-12, wat het gewicht danig binnen de perken hield. Plasteel bestond uit een mix van staal en fiberglas en was zodoende licht en sterk. Bovendien was het veel minder corrosiegevoelig dan enkel staal en dat is een groot voordeel in Brazilië. Of wacht.

Misschien was dat meer een voordeel in onze contreien. Het zal waarschijnlijk geen doorslaand argument geweest zijn om de Gurgel X12 te importeren, maar toch haalde ons eigen Ruska, de zeer succesvolle Amsterdamse buggybouwers, het bijzondere model naar Nederland. Zij zagen er wel wat in voor boswachters, strandwachten of andere bedrijven en overheidsinstellingen die weleens van het asfalt af moesten. De boswachters zelf blijkbaar niet zo, het liep beginjaren tachtig nu niet bepaald storm op de Lauriergracht.

Zo heel af en toe duikt er nu een zeldzame Gurgel op, nog exclusiever dan zo’n rambo-Lambo. En je houdt ook nog veel meer geld over om stuk te slaan aan de bar. Maar pas op je sleutels.

Abonneer nu en ontvang elke maand een kersverse AMK in de bus.