… verzet men de bakens. Daarom is de modernste fabriek van klassieke motoren, IMZ (Irbitskiy Mototsikletniy Zavod) ofwel Ural verhuisd van uit Rusland naar Kazachstan. In Petropavlovsk staat een nieuwe fabriekshal. De mensen die mee verhuizen spreken Russisch. De meeste mensen in de nieuwe vestigingsplaats doen dat ook. En aan geschoold personeel is geen gebrek. Dat is welhaast ideaal voor de volgende ronde voor dit roemruchte merk.
In den beginne
Intussen zijn de Urals en Dneprs in hun oorspronkelijke thuislanden ‘de motoren van onze grootouders’. En dat zouden net zo goed de overgrootouders kunnen zijn. Want de basis van alle (ex) Russische driewielers is de BMW R71, een machine die door de Duitsers al te gedateerd werd beschouwd.
Die 1-op-1 BMW kloon kende wat aanloopproblemen omdat de Russen het onder schutgas niet in de vingers hadden. En het feit dat vroege KMZ’s gedeeltelijk in de openlucht in een voormalige brouwerij in de Russische winter werden gebouwd was ook wel een dingetje.
De zaak groeit uit elkaar
De M72 was het begin. Daarna begonnen de fabrieken ik Kiev (Dnepr) en Irbit (Ural) zich voorzichtig te richten op evolutie. Dat begon met de productie van kopkleppers. De technici in Kiev toonden zich wat ondernemender. De Urals bleven agrarischer.
De machines werden bijna per definitie voor de overheid gebouwd.
Hoogstens na hun pensionering als ambtenaar kwamen ze ter beschikking van bevoorrechte burgers. HERSTEL: kameraden. Bij de agrariërs waren de machines met een aangedreven zijspanwiel het gewildst. In een land waar de landbouw nog weinig gemechaniseerd was, was zo’n tweewiel aangedreven boxer inzetbaar als trekker voor de ploeg. Als transport voor wel of niet levende have naar de markt. En als transport voor het hele gezin, inclusief de huisraad.
Sinds de oorlog tot het verscheiden van Dnepr zijn er honderdduizenden 650 cc kopklepboxers gemaakt
Dat gebeurde op basis van de planeconomie. Er werd niet gedacht aan nodige aantallen, noch aan kwaliteit. In de buurt van Kiev stonden duizenden Dneprs af fabriek in kniehoog gras op andere tijden te wachten. En intussen staan er in de buurt van Irbit nog zo’n 200 fabrieksnieuwe M72’s in een bos dat er zo’n driekwart eeuw daarvoor nog niet was. Op het moment van hun productie besloot de legerleiding dat de benodigde brandstof ergens anders meer nodig was.
Er zijn dus nog veel ernstig klassieke boxers in de ex-Sovjet Republieken
En die blijven daar. De meesten zijn te ver hen om te restaureren. En ze staan ‘daar’. En ‘daar’ is het zo groot en corrupt dat het ook al bijna onmogelijk is om de machines ‘hier’ te krijgen.
De vraag naar die machines stijgt omdat er nadat motorliefhebbers jarenlang meewarig naar deze driewielers hebben gekeken een zekere cultvorming is opgetreden. Dat is een zaak van enig risico als je als nieuwbakken liefhebber alleen voor de nostalgische looks gaat. Maar als je beseft dat een goed in orde zijnde Ural of Dnepr gewoon in zijn tijd gezien moet worden en dat deze machines maar heel beperkt (of niet of nauwelijks) geschikt zijn voor snelweg gebruik, dan kun je er met basale technische kennis en vaardigheden gewoon heel prettig mee onderweg zijn. En als je een beetje in het wereldje gegroeid bent, dan besef je dat alleen het rijden op een gestolen fiets goedkoper is. Dan hebben we het trouwens over het duurzame gebruik van gebruikte onderdelen en zonder het verbruik van de brandstof.
Origineel of niet?
Vanaf de begindagen was er in het Russische wereldje een onbevangen kijk op originaliteit. Dat was in overeenstemming met de ex-Sovjet insteek: “Doet hij het? Dan is het een goede”. De winst daarbij zit hem ook in dat de ondanks nog best veel detailwijzigingen probleemloos mogelijk is om onderdelen van verschillende bouwjaren – en dat beloopt in de tientallen jaren – onderling te mixen. Tel daarbij dat de onderdelen van Urals en Dneprs verregaand uitwisselbaar zijn. De huidige trend is echter dat machines die zo dicht mogelijk bij het origineel zijn gebleven het meest gewaardeerd worden. Zo kun je probleemloos een 650 cc blok uit de jaren negentig van 34 pk vervangen door een 23 pk zijklepblok uit de jaren zestig. Dan ben je in elk geval snel genoeg om vooraan in elke file te rijden.
We blijven dromen
Als je daarbij wegdroomt over betere tijden dan zie je jezelf dan nog wel op onderdelenjacht in de voormalige thuislanden. Daarbij is het dan wel handig als je Russisch spreekt en dat je lever in topconditie is. Want zakendoen in de voormalige Sovjet Republieken? Daar horen onbetamelijke hoeveelheden vodka bij.
In Europa zijn er maar een paar bedrijven die dat wel lukt. En in Nederland zit zelfs een dealer voor nieuwe Urals. Maar daar over hebben we het wel over een jaar of dertig.
Trouwens: Tot voor kort waren er in de regio best wat jongeren die uit nostalgische redenen ook zo’n Dnepr of Ural restaureerden. Maar naar verluid zijn de meeste van die projecten nu stilgelegd. Lokaal is het aanbod van Urals en Dneprs om dezelfde redenen nu groot. Maar waar de Oekraïense vluchtelingen zelf deze kant op komen is dat met de klassieke boxers helaas niet het geval.
Ja dolfie zalfie leuk dat je er weer over een jaar of dertig er eeer over begint , dan zal ik vanuit mijn kist 1.50 diep erop moeten wachten 😥 en inderdaad die vluchtelingen uit dat eigenlijk voor ons calvinistische hollanders , die komen met mercedessen, audi,s ferrari , een ural of dnepper past niet in hun kofferbak 😂
Terwijl we weten dat Urals en Dneprs best op eigen kracht kunnen komen. Daar is alleen veel geduld voor nodig. Heel veel geduld 🙂