Onlangs stuitten we op een artikel in een magazine uit 1974. In de aanloop naar het invoeren van de gordeldraagplicht deden er veel fabels de ronde over de ongemakken van het dragen van een veiligheidsgordel. Diverse auto’s waren er helemaal niet mee uitgerust of kenden deze voorziening slechts als heupgordel. De driepuntsgordel won terrein in die tijd. Maar twijfel overheerste nog altijd. De rolgordel èn de publicatie van diverse campagnes en onderzoeken zorgden uiteindelijk voor definitieve acceptatie.
We noemen eens een aantal toen geldende bezwaren onder de automobilisten tegen het dragen van de veiligheidsgordel. Zo zou bij een ongeluk de automobilist worden vastgeklemd in de auto. Zeker bij brand zou dat levensgevaarlijk zijn. Gordels waren ook een gevaar omdat zij zouden voorkomen dat mensen bij een ongeval uit de auto werden geslingerd en ze zouden ook verwondingen veroorzaken. Ook feiten als overbodigheid bij lage snelheden, het in de hand werken van bewegingsvrijheid en het gebrek aan nut bij aanrijdingen van opzij werden genoemd.
Ongerieflijkheid gordeldracht meest opvallende reden
Maar het feit dat gordels als ongeriefelijk werden bestempeld was misschien nog wel het meest opvallend en de grootste reden om de gordel niet te dragen. Ondertussen werd de preventieve en verwondingen beperkende karakter- waardoor mensen juist sneller en/of bij bewustzijn uit de auto konden komen- onderbelicht. Het betreffende magazine weerlegde alle in den lande levende bezwaren overigens met verve. De automobilist moest wennen aan de gordel. Hij of zij had een natuurlijke antipathie tegen het vastgegespt zijn.
Nadelen dragen van gordel opgeheven
In het betreffende artikel en andere documenten werd echter met klem benadrukt dat veel nadelen van de gordel werden opgeheven als de veiligheidsvoorziening juist werd ingesteld en goed werd gebruikt. Tevens werd in die jaren steeds vaker duidelijk dat het dragen van gordels steeds vaker tot minder ernstige verwondingen leidde en een veel grotere overlevingskans leidde. Onderzoeken wezen in 1973 bijvoorbeeld uit dat bij frontale botsingen het aantal verwondingen met 40% daalde, terwijl een Zwitsers onderzoek uitwees dat 66% procent van de verkeersdoden nog had geleefd als er sprake was geweest van een gedragen gordel. Zeker de driepuntsgordel- in 1959 door Volvo geïntroduceerd- vervulde er een belangrijke rol in. Ook in Nederland werden er vele onderzoeken gedaan naar het effect van de veiligheidsgordel. Tevens droeg Veilig Verkeer Nederland bij aan de bewustwording van het belang van het dragen van de autogordel.
Acceptatiesfeer
Uiteindelijk belandde de gordel in een sfeer van acceptatie en werd deze steeds vaker gebruikt. De moderne driepuntsgordel met oprolautomaat vormde- zeker toen de draagplicht in juni 1975 actueel werd- een duidelijke plus in de acceptatiegraad van deze veiligheidsvoorziening. De riemlengte hoefde niet meer met de hand te worden afgesteld, bij normaal bewegen was er sprake van volledige bewegingsvrijheid en het blokkeringssysteem van de riem –bij voorbeeld bij plotseling remmen-waarborgde de veiligheid extra. Overigens hoeven voertuigen die als nieuwe auto vóór 1971 in gebruik zijn genomen -net zoals in 1975- nog altijd niet over gordels te beschikken. Personenauto’s die erna zijn gebouwd moeten vanaf 1975 wel voorzien zijn van gordels. En vanaf 1 januari 1990 dienen zowel aan de voor- als aan de achterzijde gordels aangebracht te zijn. Vanaf 1 april 1992 geldt in Nederland ook voor de achterbank een draagplicht, mits er gordels zijn aangebracht. Ook voor België geldt, dat “iedere gordel moet worden benut.” In ons land gelden er wel uitzonderingen voor gehandicapten en – onder voorwaarden- taxichauffeurs ten aanzien van de draagplicht.
Niet meer weg te denken
In ieder geval is de veiligheidsgordel is niet meer weg te denken. Het is- zeker binnen het toenemende veiligheidssentiment van vandaag de dag- nauwelijks nog voor te stellen dat het veiligheidsaspect van de gordel ernstig ter discussie werd gesteld.
Ook in onze kring waren hardnekkige tegenstanders van het dragen van een veiligheidsgordel onder het mom
van de in het artikel genoemde redenen. Helaas kreeg een van hen toen een zware aanrijding met het resultaat;
Een zwaar jaar van proberen te revalideren voor zowel man en vrouw en dan toch aan de gevolgen te komen
overlijden. Het heeft altijd vastgestaan, dat het dragen van gordels, de impact in hoge mate verkleind zou hebben.
l
In de eind jaren 60 begin 70 bouwden we ze zelf in als een klant dat vroeg bepaalde voertuigen hadden wel al een voorbereiding met al moeren in de stijl of vloer, maar veel hadden dat niet en werd een gat geboord en een dikke plaat met moer aan de onderzijde of binnen zijde ven de stijl geplaatst .