Als er ooit een motorfiets is geweest die de geschiedenis van motorrijden heeft veranderd, dan is het zonder twijfel de Honda CB750. In de oktobereditie van Auto Motor Klassiek hebben we een mooie reportage gepubliceerd over de restauratie van deze legendarische machine, die zijn sporen in het zand van de tijd heeft nagelaten. Jawel, het betreft hier de zeldzame ‘sandcast’ versie.
Waarom de ‘Sandcast’ Honda CB750 zo bijzonder is
In de late jaren 60 presenteerde Soichiro Honda zijn nieuwe viercilinder aan de wereld, een zet die als een gewaagd en profetisch masterplan werd gezien. De Honda CB750 ‘sandcast’ was niet zomaar een motorfiets; het was een fenomeen. Met een cilinderinhoud van 750 cc en een prijskaartje van 6.500 gulden, zette het de toon voor het eerste superbike-tijdperk en veranderde het de perceptie van motorfietsen als vervoermiddel. Nu wist het motormerk nog niets zeker of de motor wel zou aanslaan, daarom werd de eerste productie geleverd met zandgegoten carters. Dat is een stuk goedkoper dan het laten vervaardigen van gietmallen.
Zeldzame componenten, onvervangbare ervaringen
Een “nut and bolt” restauratie van een motorfiets al snel kosten van € 15.000 en hoger met zich meebrengen. Dat maakt de Honda CB750 ‘sandcast’ editie, met zijn zeldzame onderdelen en nostalgische waarde, een prijzige, maar lonende onderneming. Het internet is een godsgeschenk voor verzamelaars en restaurateurs, waardoor ze toegang hebben tot die ongrijpbare componenten die ooit in zand gegoten waren.
Twaalf jaar van toewijding
Het verhaal achter de ‘barnfind’ in Groesbeek tot het uiteindelijke restauratieproces is niets minder dan een avontuurlijke tocht. De motor had een origineel Nederlands kenteken uit januari 1969, wat ongebruikelijk was aangezien dit model niet officieel aan de Nederlandse dealers werd geleverd. Met tal van extra onderdelen die bij de koop waren inbegrepen, was het een rit vol verrassingen en bijna-missers.
Een tijdlijn van verandering
De Honda CB750 onderging talrijke veranderingen door de jaren heen, van de eerste versies tot aan de latere K- en F-series. De K2, een van de best verkopende modellen, is een prima alternatief voor wie een historische motorfiets wil bezitten zonder een fortuin te spenderen aan een ‘sandcast’.
Waarschuwing voor avonturiers
Voor degenen die erover denken om een Honda CB750 ‘sandcast’ aan te schaffen, wees gewaarschuwd: het kan een langdurige, kostbare ervaring worden, maar uiteindelijk levert het een stuk motorfietsgeschiedenis op dat zijn gewicht in goud waard is.
Specificaties die de tijd trotseren
Met zijn 67 pk bij 8000 rpm en een topsnelheid van 200 km/u was de CB750 een technologisch wonder voor zijn tijd. De specificaties doen er misschien niet meer toe, maar de impact die deze motorfiets heeft gehad op de industrie is onmiskenbaar.
Of u nu een motorfietsenthousiast, een verzamelaar of gewoon een bewonderaar van technische innovatie bent, het artikel van de Honda CB750 “sandcast” in Auto Motor Klassiek is een must-read.
Heb zelf een CB750 four F1 gehad van 77, die heb ik 28 jaar gehad en geen enkel probleem gehad met de carter. Waarschijnlijk draaide men de carterschroef te vast, een vriend van mij zijn carterpan ging scheuren bij het draad, dit heb ik opgelost door deze te aluminium lassen en nooit geen problemen weer gehad. Als de bike een jaar stil had gestaan door b.v. ziekte, was het een paar keer kicken en hij liep. Fijne machine aan gehad.
Bij ons in de club stapte in 69 iemand van zijn Harley 750cc zijklepper over op een Honda 750 en die was toen bijna net zo duur als een nieuwe Harley. Alleen reed hij iedereen op een Harley snot voor hun ogen en hoefde nooit te sleutelen wat wij wel regelmatig moesten om te kunnen blijven rijden. Topsnelheid en vermogen telden bij ons niet maar dat dat ding altijd reed was wel jaloers makend.
Jaap,
“Zeldzaam” …..? Heb het idee dat er aardig wat van verkocht zijn in 69, kocht toen bij Raymakers een Laverda S die gelijk afgeleverd werd met 2 van die Sandcast Honda’s bestemd voor 2 zonen van een in die tijd bekende kruidendokter. Had in de buurt van Rotterdam ook diverse kennissen die er een hadden, maar ze waren berucht vanwege het breken van de primaire (dacht ik) ketting. Op het bedrijf waar ik werkte daar werkte een oude aluminium lasser en heb voor diverse kennissen toen het kapotte carter laten lassen (als ze tenminste de brokstukken nog hadden kunnen vinden). De man deed het altijd wel maar was er allesbehalve blij mee, was tuig om te lassen, materiaal zat vol met vuil. Geen idee wat er met de carters gebeurd is die niet meer te repareren waren, misschien gerepareerd met een moderner spuitgiet exemplaar.
De topsnelheid is ook afhankelijk van de luchtweerstand en zeker en vast ook van de verhoudingen in de versnellingsbak en de overbrenging. Het is bijna onmogelijk om puur theoretisch de juiste snelheden te berekenen zonder daarmee rekening te houden.
De aerodynamiek en voorspellingen zijn mij genoegzaambekend. Hoe zit je op de machine. Als een boom rechtop of met de neus op de intrumentenwinkel. Maar dan nog kun je erop vertrouwen dat iedere fabrikant, als die niet lijdt aan masochisme, hij proefnemingen doet met een gestroomlijnd persoon die zo aerodynamisch mogelijk op de machine zit om zo goed mogelijke waarden te verkrijgen. Voorspellingen zijn leuk maar ‘the proof of the pudding is the eating’ en dus wordt ermee gereden totdat de maximaal gescoorde waarde als opgave gegeven kan worden. En daarom gaat het dus. Is een waarde van 197kmh met 67 pk wel realistisch? Ik kan mij niet voorstellen dat het om een berekende topsnelheid gaat. Die worden bepaald door metingen
Wat mij steevast verwondert is de opgave van de topsnelheid in relatie tot het vermogen. Hier weer 200km/uur met 67pk. Even opzoekend vind ik eerder 2km/h minder als waarde, dat dus wel. Bekijken wij ter vergelijking een BMW R1150R, zo heeft die volgens opgave 85pk en een topsnelheid van 197km/h. Ik weet dus niet zo zeker of die Japanse data echt realiteitswaarde hebben. Temeer omdat ik zelf geen 69’er CB750 gereden heb. Wat ik echter wel heel zeker weet is dat de R1150R zijn opgegeven prestaties volledig gestand doet. Wie kan mij wat meer over zijn/haar ervaringen met de prestaties van een CB750 vertellen? Het is maar een oprechte vraag.
Het waren niet zozeer zijn vermogen en topsnelheid die imponeerde, vele engelse en Italiaanse schonen deden dat immers ook…,danwel zijn betrouwbaarheid.
Daar waar anderen lekten of dat na verloop van tijd alsnog deden, bleef de Honda droog.
Waar anderen allang aan revisie toe waren door hun uit-ontwikkelde verouderde techniek, bleef de Honda maar gaan en gaan…kilometrage van ruim een ton zijn eerder regel dan uitzondering.
Dát was de kracht van het Japanse spul; geen zorgen of je wel zonder klachten weer thuiskwam.