‘The Ghost of the XJB 305H in the Eifel’

Rallyrijden met historische rallyauto’s is een hobby die in de loop der jaren behoorlijk uit de hand is gelopen. Waar het ooit begon met een beetje rondscheuren met rallybakken van vergane glorie, is deze tak van sport uitgegroeid tot een zeer professioneel spelletje. Het levende bewijs hiervan is het jaarlijks terugkerende ADAC Eifel Rally Festival, dat dit weekend plaatsvindt in het rustieke Duitse plaatsje Daun.

Tekst en foto’s: Peter Vader

Rallymuseum in actie

Zowel deelnemers als fans keken reikhalzend uit naar de dertiende editie van het ADAC Eifel Rallye Festival, dat plaatsvindt van 24 tot en met 26 juli 2025. Dit weekend dus. ’s Werelds grootste rijdende rallymuseum tovert Daun en de omliggende Vulkaaneifel een weekend lang om tot een internationale ontmoetingsplaats voor de historische rallywereld. En doet dat inmiddels al dertien jaar lang! Het ADAC Eifel Rallye Festival toont de evolutie van de meest opvallende rallyauto’s over de periode van 1950 tot en met 1987, met de mogelijkheid om verder te gaan dan deze jaren als het gaat om ex-fabrieks Groep A of WRC gaat. Kortom: een verzameling van alle aansprekende rallyauto’s uit de vorige eeuw.

Daun bruist donderdag

Op donderdag is de “Dauner Stadtdag”, waar fans de voertuigen en teams van dichtbij kunnen ervaren. Hoogtepunten zijn de openbare keuring van de auto’s, gevolgd door de presentatie van alle voertuigen en teams op het startpodium, de handtekeningensessie en de welkomstavond met openluchtbioscoop. Op vrijdag en zaterdag zorgen meer dan honderdzestig originele of natuurgetrouw nagemaakte rallyauto’s voor een visueel en akoestisch spektakel tijdens de demonstratieproeven in de Vulkaaneifel. En is dat nog niet voldoende, dan kunnen de fans altijd nog de Daun Rally Mile bezoeken, om de voertuigen en teams van dichtbij te bekijken.

Oranje goed vertegenwoordigd

De Nederlanders laten zich in dit internationale gezelschap niet onbetuigd. Er staan dit jaar maar liefst 28 equipes ingeschreven! Hun auto’s variëren van een Audi Sport Quattro, BMW M3, Renault 21 Turbo, Rover P6 2000TC, Ford Escort RS1800, Opel Ascona 400, Toyota Corolla 1600GT, Volvo 240 Turbo, Mitsubishi Starion Turbo, Subaru Legacy RS Turbo en een Peugeot 404. Maar voor uw AMK-redacteur spant de Triumph 2.5 PI van Ton Cornelissen de kroon. Samen met zijn navigator Jeroen van den Broek heeft hij een wedstrijdauto geprepareerd, die zo lijkt weggereden uit de London Mexico Rally van 1970. Lijkt? Herinnert u zich het evenement nog? De World Cup Rally 1970!

Triomf voor Triumph

De senioren onder ons herinneren zich het jaar 1970 vast nog wel. Het jaar waarin het wereldkampioenschap voetbal werd gespeeld in Mexico. En waar op 21 juni Brazilië voor de derde keer wereldkampioen werd. Met een team waarin de legendarische Pelé speelde. Om het toernooi een extra stimulans te geven werd door de Daily Mirror het plan ontwikkeld om een autorally te organiseren, in dezelfde periode als het voetbaltoernooi werd gespeeld. De World Cup Rally werd een monsterrally zoals verwacht. British Leyland schreef een team in met twee Triumphs 2.5 PI, bestemd voor Paddy Hopkirk en Brian Culcheth. De laatste kreeg startnummer 88 toegekend. En waarom is die Triumph zo bijzonder? Omdat hij de tweede plaats behaalde! Na een route van 16.000 kilometers en uitval van driekwart van het deelnemersveld, finishte Culcheth als tweede. Hopkirk werd vierde. Beide Triumphs versloegen onder meer Porsche 911’s, BMW 2002ti’s én Rolls-Royces. Een historisch huzarenstukje dat tot op de dag van vandaag tot de verbeelding spreekt.

‘The Ghost of XJB 305H’

Maar wat doet die ‘Nummer 88’ dan op een anoniem industrieterrein aan de rand van Nijmegen in Nederland? Nou, ook dat antwoord is heel eenvoudig: Triumph fanaten Ton Cornelissen en Jeroen van den Broek hebben samen met hun team van enthousiastelingen de auto van voor tot achter en van boven naar onder, opnieuw opgebouwd en aangepast voor de hedendaagse rally’s. Ze hebben een historische rallyauto gecreëerd, die bewondering oogst tot ver buiten onze landsgrenzen.

Replica met geschiedenis

Hun Triumph staat in de volksmond bekend als ‘The Ghost of XJB 305H’. We zullen het maar gelijk verklappen, het is een replica. Maar wel een héééle mooie! Het is een eerbetoon aan de XJB 305H, de originele auto die dus naar de tweede plaats reed. En waarom nou een replica? Omdat het origineel jaren geleden door British Leyland werd vernietigd. Reden onbekend. Typerend voor de malaise bij de Britse autofabrikant. Want dit Triumph-rallyproject was bovengemiddeld succesvol. Maar het speelde zich af in een roerige periode van de Britse autogigant.

Warm welkom in Daun

Het is een geliefde en alom gewaardeerde auto. Navigator Jeroen van den Broek: “De organisatoren van het Eifel Rally Festival rond de Duitse plaats Daun, zag onze auto maar al te graag op hun inschrijvingslijst verschijnen. Dus hebben we besloten om in 2022 daar maar te gaan deelnemen. En dat doen we dit jaar opnieuw. Het Eifel Rallye Festival bestaat voornamelijk voor zijn deelnemers en de duizenden fans.

Herinneringen en plezier

Er zijn rond het dorp Daun diverse klassementsproeven zonder tijdwaarneming maar die wel vol gas gereden worden. Er heerst een echte ‘rallysfeer-van-toen’ met echte auto’s van toen. Historische rallyauto’s als de Opel Kadett C GTE (1975), Opel Ascona 400 (1977), Audi Sport Quattro S1 (1985), Mercedes 280E (1977), Lancia Delta Integrale 16v (1991) en een Stratos (1976) en natuurlijk de Nederlandse Rover P6 van Johan Löwik en Sander van Rijn. En in het verleden de rode ex-Hannu Mikkola wereldkampioenschapsauto, de Ford Escort Mk1 van wijlen Wim Luijbregts, die samen met zijn broer Bart reed. Het is één groot feest van herkenning voor de enthousiaste fans van de rallyauto’s van weleer. Van handtekeningverzoeken, geklets, een wereldwijde ontmoeting van rallyrijders die allemaal het plezier delen en herinneringen ophalen uit de rallysport en zijn auto’s. Dat is wat het festival zo bijzonder maakt.”

Wie is de baas?

“De Triumph 2000, geïntroduceerd in 1963, ging de interne concernstrijd aan met de Rover P6 2000. Het was belangrijk voor Triumph omdat het zich een weg had gebaand naar de top van het British Leyland-modellenprogramma. Triumph moest en zou laten zien wie de baas is. Het was een hele uitdaging want de geloofsbrieven van de Triumph hadden hem misschien tot ‘King of the Hill’ op de parkeerplaats gemaakt. Maar endurance rally-evenementen vragen toch ècht om andere vaardigheden. Zeg maar Liam Neeson, keihard, in plaats van Hugh Grant, de softy”, zegt berijder en eigenaar Ton Cornelissen, die het gesprek voortzet: “Maar na enige vingeroefeningen bij Britse nationale rally’s liet de Triumph zien dat hij ook voor een monsterrally geschikt was, door het veroveren van een tweede en vierde plaats overall. Ja, ècht waar, na zich een weg te hebben gebaand door 16.000 slopende mijlen, versloegen de twee Triumph 2.5PI’s alle andere Britse auto’s evenals de om hun degelijkheid en snelheid gevreesde Duitsers. Alleen de Ford Escort Mk1 was te snel voor ze, maar ja, die was uiteindelijk toch ook Engels…”

Culcheth en Triumph

De man die het meest wordt geassocieerd met deze Triumph 2.5PI is Brian Culcheth. In juni 2022 werd bij hem een hersentumor vastgesteld en hij overleed op zondag 11 september 2022 op 84-jarige leeftijd. In de jaren ’60 en ’70 was hij één van de Britse rallytoppers. Hij was degene die deze Triumph-rallyauto op de kaart zette. In een interview met Car & Classic zei hij erover: “Toen onze deelname aan de ‘London to Mexico World Cup Rally’ werd goedgekeurd door het British Leyland-management, werd het de kern van ons programma. Alles draaide erom. Na de RAC Rally van 1969 ging ik rechtstreeks naar Zuid-Amerika voor wat het begin was van een avontuur van zes maanden. We bezochten alle grote dealers en fabrieken die daar BL-auto’s assembleerden, regelden verkenningsauto’s, technische hulp, logistiek enzovoort. Ik was een alleenstaande man met een fabriekscontract op zak, die naar al deze geweldige plekken ging; het leven was een droom. En het WK was een geweldig evenement. Het was vanaf het begin duidelijk dat de Ford Escorts dominant zouden worden, maar ik had eerlijk gezegd niet verwacht dat ik verslagen zou worden door Hannu Mikkola omdat hij altijd uitviel.”

Onmenselijke rallysecties

Dat het een avontuur was bleek direct al bij de aanvang. Culcheth vervolgde in hetzelfde artikel: “Het was wè vermoeiend. Er was één sectie van Santiago naar La Paz in Bolivia met drie speciale etappes: één van 200 mijl, één van 270 mijl en één andere van 500 mijl. En dan waren er nog 1.000 kilometer op de weg. Ik moest aan het einde van de dag uit de auto worden gedragen. En we hebben de auto ook niet echt goed verzorgd. Onze Triumph reed 16.000 mijl met slechts één klein probleem toen de koppelingscilinder het begaf. Dat was alles, het technische team had fantastisch werk geleverd. Datzelfde jaar wonnen we met de 2.5PI ook de Scottish Rally in de Group 6. Die auto was uitgerust met driedubbele Webers, kunststof ramen en lichtgewicht deuren. Ik hield absoluut van die auto en was erg trots op wat we ermee bereikt hebben.”

Einde van een avontuur

Maar het gevoel van trots over deze topauto en de gerealiseerde topprestatie, zou van korte duur zijn. Lord Stokes sloot het British Leyland Competition Department in oktober 1970: “Na het WK ging ik naar Australië om drie rally’s te doen en toen kwam het bericht door dat hij de zaak had opgedoekt. Het was hartverscheurend, want het was een briljant team.” Sommigen beweerden dat de sluiting kwam omdat ze verzuimd hadden de London-Mexico Rally te winnen, want daarop had Stokes zijn zinnen gezet.

Slachtoffer van reorganisatie

Nadien bleek dat het verliesgevende British Leyland, dat werd aangestuurd door diezelfde Lord Stokes, zich domweg geen dure wedstrijdafdeling kon permitteren. Het was slechts één van de vele slachtoffers van de vele reorganisaties die in het decennium na 1970 werden doorgevoerd. Stokes werd in 1975 zelf ook gedwongen op te stappen.

100 procent nagebootst

En hoewel de originele auto niet meer bestaat, is deze auto een ronduit intrigerend alternatief. Ton Cornelissen: “Als basisvoertuig werd ooit voor een Triumph 2000 gekozen, registratienummer SFK 887K, waarna er een enorme hoeveelheid werk werd verricht, om ervoor te zorgen dat alle details correct zijn en overeenkomstig die periode. De basisauto werd volledig gestript en de carrosserie werd hier en daar gewijzigd. Dit betrof versterkingen om het ‘zijkriksysteem’ te kunnen monteren en aan de dorpels. Op het dak verscheen een luchtinlaat voor cockpitventilatie. De voorzijde werd zodanig aangepast dat de motorruimte extra werd gekoeld. Ook het kofferdeksel werd aangepast, zodat er in de kofferbak drie reservewielen konden worden gepropt. Er werd natuurlijk een rolkooi aangebracht, evenals een carterbeschermplaat. Alle overbodige glimmende ornamenten en lijsten werden verwijderd, inclusief bumpers en zijsierlijsten. De Triumph is in zijn oorspronkelijke kleurstelling teruggebracht, inclusief zijn kenmerkende matzwarte motorkap, evenals alle stickers en de namen op de voorspatborden. Het is allemaal 100 procent nagebootst.”  

“Kosten nog moeite gespaard”

“Het interieur is voorzien van wedstrijdkuipstoelen. De achterbank is verwijderd en het achtergebleven carrosseriegedeelte is bekleed met aluminium, evenals de achterdeuren”, vervolgt Ton Cornelissen. “Er is een gereedschapsrol op het achterpaneel gemonteerd, evenals bagagenetten voor de helmen van de bestuurder en de navigator. Conform het origineel zijn alle elektra, zekeringen en relais’ naar de dichtstbijzijnde beenruimte verplaatst en is de Triumph uitgerust met zijn originele luchthoorns, een ruitensproeierpomp met extra hoge capaciteit, navigatieverlichting, extra stopcontacten aan de voorzijde en achter, op het dak gemonteerde ventilatieopeningen en schakelaars voor de vooraan gemonteerde verstralers. Het dashboard is ook nauwkeurig gekopieerd, inclusief de moderne trip-meter, stopwatch en klok. Er staat een geheel gereviseerde 2,5 liter-motor met een TR5 PI-nokkenas en een aangepaste cilinderkop. Het vermogen wordt naar de achterwielen gestuurd via een door transmissiespecialist Peter Boon aangepaste overdrive-versnellingsbak en een 4:1 sperdifferentieel. De veren en dempers zijn aangepast in samenwerking met Frans Verbaas uit Oud-Beijerland en de auto staat op 15-inch Minilite-wielen met Dunlop-banden. De enige afwijking van de originele specificaties is een elektrische stuurbekrachtiging, die is gemonteerd voor gebruiksgemak.” Kosten nog moeite werden gespaard om deze rallyauto weer door het leven te laten gaan als een èchte Historic Rally Car. En dat is meer dan gelukt met behulp van een heel team van enthousiastelingen, die met Ton Cornelissen hun expertise deelden.  

Wie is Ton Cornelissen?

Een geboren, getogen en met Annette getrouwde Nijmegenaar met een dochter (Maaike) en een zoon (Nick). Hij is afkomstig uit een middenstandsgezin. Als jongste gezinslid groeide hij op in een slagerij en bestiert hij nu zijn eigen schoenreparatiebedrijf. Het ambachtelijke, het vakmanschap, zit in zijn bloed. Vandaar zijn passie voor het sleutelen. Zijn liefde voor de autosport kreeg hij ingegoten omdat zijn oudere broer Bart altijd met rally’s en ritten bezig was. Als zestienjarige navigeerde hij al. De snelheid bleef trekken, want naast de auto reed hij ook nog vijftien jaar motorcross en enduro. Na de motoperiode kwam de historische rittensport en vervolgens de snelheidsrally’s. Eerst in Duitsland, daarna volgde Nederland. Allemaal met de Triumph 2.5 PI en tegenwoordig met de witte Triumph TR8. Ook zo’n bijzonder verhaal. Maar dat bewaren we voor een andere publicatie op de AMK-website. Ton Cornelissen debuteerde in 1989 met een Triumph TR6. Tegenwoordig neemt hij deel aan de ELE, de GTC Rally in Etten Leur-Roosendaal, de Hellendoorn rally, de Twente rally, de Centraal Nederland Rally en de Duitse Gronegau rally. En natuurlijk het ADAC Eifel Rally Festival!

Wie is Jeroen van den Broek?

Navigator Jeroen van de Broek kwam in 2010 op de bijrijdersstoel terecht. En is daar altijd gebleven. Ook Jeroen is weer zo’n rechtgeaarde Triumph fanaat: “Vroeger hing de poster boven je bed, tegenwoordig race je er zelf mee!” Dat zegt genoeg. Auto’s zitten in zijn bloed. Hij bezocht de IVA te Driebergen en bekleedde diverse functies in de nationale automotive wereld. Hij ontwikkelde een gebruikte auto workflow systeem met een advertentie-internettool genaamd Used Car Controller en gaandeweg ging hij onderpresterende autobedrijven adviseren over rendementsverbetering. Tegenwoordig doceert hij regelmatig aan de IVA Driebergen, is hij eigenaar van Motorvoertuigen Taxaties Nederland en voorzitter van Stichting RETM. Een organisatie die zijn aangesloten experts en taxateurs vakinhoudelijk op de hoogte houdt van de ontwikkelingen in autotaxatieland. Kortom, een echte ‘automotive-intellectueel’ die zich in zijn schaarse vrije tijd uitleeft in het scheuren over de rallypaden.

Een enorme aanwinst

Waar het ooit begon met een beetje raggen met rallybakken van vergane glorie, is de historische rallysport nu uitgegroeid tot een zeer professioneel spelletje. Het Eifel Rallye Festival is daarvan het levende voorbeeld. Eén groot feest van herkenning door de enthousiaste fans van de rallyauto’s van vroeger, van handtekeningverzoeken en geklets en ontmoetingen van oud-rallyrijders. Die genieten van de auto’s en de sfeer van weleer. Eigenlijk heel eigentijds. De Triumph met nummer 88 van Nijmegenaar Ton Cornelissen is daar helemaal op zijn plaats. Een enorme aanwinst voor de Nederlandse historische rallysport!