Peugeot 404. Pininfarina-lijnen die nooit verouderen

Toen Peugeot in mei 1960 de 404 onthulde, kreeg Frankrijk een auto die alles in balans bracht. De lijnen van Pininfarina waren sierlijk maar ingetogen, Italiaans flair verpakt in Franse degelijkheid. Het was de auto die Peugeot definitief onder de aandacht bracht als fabrikant van middenklassers met uitstraling. Tot dat moment speelde Sochaux nog een bijrol, maar de 404 veranderde dat voorgoed.

Techniek zonder verrassingen, wel finesse

Onderhuids was de 404 geen revolutie. De motor stamde af van de krachtbronnen uit de 203 en 403, maar werd onder een hoek van 45 graden gemonteerd en rustte op vijf lagers. Degelijk en soepel. De voorwielophanging was modern: onafhankelijk, met McPherson veerpoten. Het waren details die de rijervaring verfijnden zonder het geheel ingewikkeld te maken.

Luxe, keuze en Italiaanse connectie

Peugeot hield van variatie. Er kwam een keurige reeks: van de sobere standaardberline tot de rijk uitgeruste Super Luxe, met extra chroom en een interieur dat Franse grandeur ademde. In het hart van het gamma stond de GT met zijn 1618 cc-motor. Voor wie meer wilde, lagen de Coupé en Cabriolet klaar: wonderschone carrosserieën van Pininfarina in Turijn, die in Frankrijk hun technische hart kregen. Beschikbaar met carburateur of met de beroemde XCKF1-injectie, goed voor 86 pk. Zeldzame schoonheid op wielen.

Break, Familiale en Commerciale

De 404 kreeg al snel uitbreiding in de vorm van stationcars. De Familiale bood ruimte aan het hele gezin, de Commerciale was werkpaard pur sang. Beiden hadden een versterkte achtervering met dubbele schroefveren per kant. Motoren varieerden van de benzineblokjes tot de onverwoestbare Indénor-diesels, favoriet bij taxichauffeurs in Parijs en ver daarbuiten. Later kwam er zelfs een Super Luxe Break, waarmee Peugeot liet zien dat ook een stationwagen stijl kon hebben.

Halfautomaat tot dieselreus

Op transmissiegebied bood Peugeot keuzevrijheid. De klassieke vierversnellingsbak, de Coupleur Jaeger halfautomaat en later de drietraps ZF-automaat. Voor de tijd een luxe die je vooral in de hogere segmenten zag. Intussen bleef de motorenreeks zich ontwikkelen. Zo verscheen de Kugelfischer-injectiemotor, later de sterkere XCKF2 met 97 pk. En wie diesel reed, kon rekenen op de 1.8 XD85 of de latere 1946 cc XD88, vooral geliefd bij de onvermoeibare berlines en breaks.

De 404 op avontuur

De Peugeot 404 bewees al snel dat hij meer was dan een nette middenklasser. In Afrika, waar asfalt vaak ophield en stofwegen begonnen, groeide de auto uit tot een legende. Vier keer won hij de loodzware Safari Rally (1963, 1966, 1967 en 1968). Geen sportwagen, geen lichtgewicht, maar een onverwoestbare tank op wielen die brute omstandigheden trotseerde. En dan was er nog de Record-Diesel: een 404 Coupé die in Montlhéry 72 uur lang non-stop reed, met een gemiddelde van 160 km/u. Peugeot bewees dat diesel ook snelheid en uithoudingsvermogen kon combineren.

Vernieuwing én versobering

Om de verkopen hoog te houden, hield Peugeot de 404 continu actueel. Nieuwe dashboards, verbeterde remmen (schijven vóór op de benzineversies), en zelfs een wijziging in het schakelschema: de ouderwetse stuurversnelling werd ingeruild voor een modern H-patroon. Maar met de komst van de 504 in 1968 begon het afscheid. De Coupé en Cabriolet verdwenen, de injectiemotoren en luxe uitvoeringen werden geschrapt. Toch bleef de 404 onverstoorbaar in productie. In Frankrijk tot 1975, en elders nog jaren langer.

Eeuwige Afrikaanse taxi

Waar Europa afscheid nam, bleef de 404 in Afrika voortleven. Pickups, berlines en stationwagens reden nog decennia rond in landen als Kenia, Nigeria en Senegal. Vooral de dieselversies waren onverslijtbaar. Nog altijd kun je ze daar tegenkomen, gehavend maar loyaal. De 404 werd niet alleen een Peugeot-succes, maar een levensader in hele regio’s.

Monument van staal en balans

In totaal rolden 2,8 miljoen exemplaren van de band. Daarmee vestigde Peugeot zijn naam definitief in de middenklasse. Voor ondernemers, notarissen, artsen en taxichauffeurs was de 404 jarenlang de auto die vertrouwen uitstraalde: chique, degelijk, maar nooit overdreven. Zoals zijn typenummer: in balans. De 404 is geen klassieker die je wegdenkt in jubileumjaren, het is een monument.