Trouw AMK abonnee Adri Brevet volgt ook de “zeer informatie korte verhalen” via de dagelijkse email. Ook de bijdragen van Dolf Peeters vindt hij bijzonder lezenswaardig en toveren vaak een glimlach op zijn gezicht. De column van Dolf over de Vakantie van toen deed bij hem nog iets meer.
Adri schrijft: “Het verslag van zijn slecht afgelopen motortocht door Frankrijk gaf letterlijk een schok van herkenning, want iets dergelijks, met een haast griezelige gelijkenis, heb ik vele jaren geleden ook meegemaakt. Na de Heinkel-scooterperiode heb ik vanaf 1966 bijna uitsluitend Citroën gereden en het Frankrijk-verslag is geschreven voor een Citroënforum. Op dit moment bezit ik nog wel een Vespa Sprint uit 1963.” Hij heeft een verslag bijgesloten, dat wij hier zo leuk vonden, dat we het integraal overnemen hieronder.
De Franse vrachtwagenchauffeur
De titel van dit verhaal heeft betrekking op de enige echte held van dit verhaal.
In de jaren zestig was voor scholieren liften de enige manier om met een beperkt budget iets van Europa te zien. Populair waren de vleeskoelwagens, die heen en weer reden tussen Breukelen en het abattoir van Porte de la Vilette in Parijs. Voor ƒ 12 werd je opgevouwen naar Parijs vervoerd, waarna het grote liftavontuur kon beginnen.
Liften
Berucht was de liftplek bij de uitvalsweg naar het zuiden, de Autoroute du Soleil. Afhankelijk van je uiterlijk, stond je daar van een paar uur tot een paar dagen te wachten op een Franse goedzak. Voor meisjes waren die tijden een paar minuten tot een paar uur (ook afhankelijk van het uiterlijk). Vaak werd je na een lift afgezet bij het begin van een dorpje, waarna je met je veel te zware bagage in de hitte door het dorpje naar het andere eind moest wandelen. Gelukkig bewaar je hoofdzakelijk de leuke liftherinneringen.
Zoals de lift in een Facel-Vega met een chauffeur die absoluut niet met het grote vermogen overweg kon en bovendien voortdurend verlekkerd keek naar 2 zulke aantrekkelijke jongetjes. Onvergetelijk was ook het jonge stel in een Traction, die tot en met de achterbank stampvol geladen was. Ze stopten toch, want hoe zwaarder beladen hoe beter de wegligging, zeiden ze. Opgevouwen en geradbraakt haalden we Parijs. Heel leerzaam was een lift van een Engelsman in het heuvelachtige gebied in midden Frankrijk. Hij had een raceschool in Frankrijk en reed ook als zodanig. Zelfs als tiener met zeer beperkte rijervaring, kon ik zien dat hij een meesterlijke voertuigbeheersing had. Op een gegeven moment zei de Engelsman: These Peugeots 403, usefull cars, but I don’t like them. Ik heb later nog wel 403’s gereden. Je werd er niet opgewonden van, maar het waren voor die tijd helemaal geen slechte auto’s.
Heinkel Tourist type 103 A-1
Mijn vriend en ik besloten toen om het de volgende keer anders aan te pakken, daarbij geholpen door het feit dat we oud genoeg waren geworden voor het bezit van een motorvoertuig. Dat betrof een Heinkel Tourist type 103 A-0 (die met het buizenstuur) voor mijn vriend en een type 103 A-1 (die met het plaatstalen stuur) voor mij. De Heinkel had een 174 cm3 viertakt, 6,8 kW (9,2 pk) en Dyna-start. Jammer was alleen dat de vier versnellingen op het stuur bediend werden, want er gaat niets boven voetversnelling.
De vrachtwagenchauffeur
Probleemloos reden wij over de provinciale wegen richting onze bestemming in midden Frankrijk, want tolwegen waren nog zeldzaam en sowieso boven ons budget. Vlak voor onze bestemming werd zo’n provinciale éénbaansweg mij bijna noodlottig. Vooroprijdend, voelde ik ineens dat mijn stuur progressief zwaarder ging draaien. Dat heeft bij een 2-wieler onvermijdelijk de consequentie dat je gaat slingeren, want je kunt je evenwicht niet meer corrigeren. Tijdens deze sinusoïdale beweging, zag ik tot mijn verbijstering dat de steeds groter wordende slingeringen mij op de linker weghelft brachten. En daar reed toevallig een vrachtwagentje met keien. Als ik me goed herinner zo’n Renault met frontstuur.
De verdere herinnering is fragmentarisch, maar ik werd van de scooter afgeslingerd en belandde in de berm met niet meer dan een scheur in m’n spijkerbroek en een kras op mijn helm. Het volgende had zich in een fractie van tijd afgespeeld. De vrachtwagenchauffeur had met dezelfde verbijstering mijn zelfmoordroute gevolgd, in een reflex het stuur naar rechts gegooid en vervolgens een aantal bermpaaltjes platgereden.
Door zijn reactie had ik, in plaats van een frontale botsing, slechts zijn linker spatbord geraakt. Het stuur van mijn scooter zat ongeveer ter hoogte van de buddyseat, dus het leek voor mij einde vakantie. Maar je bent jong en veerkrachtig en de Reis & Krediet brief van de ANWB bracht uitkomst. Het scooterwrak werd, met een deel van de bagage, bij een vriendelijke aanwonende gestald en is gerepatrieerd naar mijn ouderlijk huis.
Alle formaliteiten geregeld hebbende, klom ik bij mijn vriend achterop voor het laatste stuk naar vliegveld Moulins, alwaar wij zweefvlieg- en parachutespringplannen hadden. Tot aan de nachtrust leek het alsof het slechts een rimpeltje in de vakantie was. Maar eenmaal in de slaapzak heb ik de héle nacht liggen trillen en zweten, dat ene moment steeds weer herbelevend. Maar, zoals al vermeld, je laat je niet kennen en we hebben een prachtige vlieg en springvakantie gehad.
Dat parachutespringen is heel leuk als je in volslagen stilte aan het scherm hangend naar beneden zweeft. Voor het zover is, moet je uit dat gat in de diepte springen. De eerste keer scheet ik 7 kleuren str. Bij de laatste en 12e keer was het nog net zo erg. De opening van de chute was alle keren automatisch door een touwtje aan het vliegtuig met een breekkoordje. Dan kan je nog best een klap daarvan in je nek van krijgen. Maar toch aardig om een keer gedaan te hebben.
Epiloog
De Franse vrachtwagenchauffeur heeft misschien mijn leven gered, maar op z’n minst behoed voor een zware verwonding. Ik heb hem na thuiskomst een grote doos bonbons gestuurd.
Uiteraard had ik mijn ouders gebeld en verteld, dat ik slechts een scheur in m’n spijkerbroek en een kras op mijn helm had. Maar toen de Heinkel met de verfrommelde voorkant in Utrecht arriveerde, konden zij niet geloven dat de bestuurder na een dergelijk ongeval slechts een scheur in z’n spijkerbroek en een kras op zijn helm had. Zij hebben dus 2 weken in totale stress geleefd.
De oorzaak heb ik ook kunnen reconstrueren. Voor de vakantie had ik een lekke voorband gehad. Geheel tegen mijn gewoonte in, had ik die niet zelf gerepareerd, maar laten doen bij een benzinestation. Die hadden een plakker over de scheur geplakt en de einden van de scheur niet rond geknipt. De scheur was gaan groeien, kwam op een gegeven moment onder de plakker uit en de catastrofe werd onafwendbaar.
De achterkant van de Heinkel was nog volledig intakt, dus ook de motor en de aandrijftrein. Met een frame en voorvork van de sloop en een spuitbus heb ik nog vele tevreden km’s afgelegd. Het was tenslotte de Rolls-Royce onder de scooters.
Mijn vriend heeft, achter mij rijdend, alles 1e rang zien gebeuren. Hij vertelde mij laatst, dat hij de hele gebeurtenis nog haarscherp op zijn netvlies kan terughalen en verwachtte, dat hij dat zijn hele verdere leven zal kunnen blijven doen.
Lessen geleerd:
- Zelfs de volledige waarheid aan je ouders vertellen, is soms nog niet goed genoeg.
- Plak nooit een binnenband van een gemotoriseerde 2-wieler.
als klein jochie moest ik met mijn fiets wachten voor verkeer van rechts. hierbij ging ik een stukje naar achteren. daarbij raakte ik oom agent die achter mij stond. ik moest bij hem komen en hij schreef mijn naam op de achterkant van een sigarendoosje.
en ik……………ik (niet lachen) plaste in mijn broek. thuis niks gezegd maar angstig afwachten tot hij kwam. nare dagen gehad. nooit meer wat van gehoord.
maar wij hadden wel respect voor oom agent.
moet je nu komen!
als klein jochie moest ik met mijn fiets en een hele rij anderen wachten voor verkeer van rechts.
ik ging hierbij een beetje naar achteren en daar stond oom agent met zo’n scooter.
tja, ik had hem een beetje beschadigd. hij nam mij apart en ik moest mijn naam geven.
hij schreef dit achterop een sigaren doosje.
en ik……………………..niet lachen, plaste in mijn broek van angst. en thuis had ik het niet meer, omdat hij misschien langs zou komen. wij hadden nog respect voor oom agent.
moet je nu komen.
Mooi verhaal. Dat kun je je tegenwoordig haast niet meer voorstellen, maar we vertrokken vroeger gewoon naar het zuiden en de daarop volgende weken had niemand thuis enig idee waar je was en wat je deed.
Een enkele keer stuurde ik wel eens een kaartje voor de aardigheid.
Maar ik heb tijdens zo’n vakantie nooit thuis een wrak laten afleveren. Ik kan me voorstellen dat zoiets thuis vragen oproept. 😀
Een Heinkel scooter heeft altijd ontzag bij mij ingeboezemd. Helaas heb ik er nooit eentje gereden. Hij stond inderdaad bekend als de Rolls Royce onder de scooters. Zijn kenmerkende geluid kan ik me nog steeds voor de geest halen.
Als ik daarentegen het hedendaagse scooter arsenaal zie, hoe geëvolueerd dan ook, dan wordt de heimwee naar de tijd van weleer, toen de Heinkels nog gemeengoed op de weg waren, steeds groter. Een mooie herinnering
die Renaults waren genoemd ” schoener” in’t frans : ” goêlette ” met umlaut dus. Het land zat er vol van.
Mooie scooter in verleden heeft mijn vriend
voor taxi Ruys uit Veghel DIV klaar gemaakt
en gerestaureerd later zijn de motoren over
gegaan naar van Schayik uit Langenboom
mooie expositie te zien.
herkenbaar verhaal…