Geen auto voor muurbloempjes of arme sloebers. Verfijnde smaak was geen noodzaak. Liever niet zelfs. Een godsvermogen was wel een vereiste. Gêne absoluut weer niet.
Als gerenommeerd Amerikaans merk produceerde de Stutz Motor Company vanaf 1911 prachtige modellen als de Bearcat, de Vertical Eight en verschillende raceauto’s, waarna Henry C. Stutz’s levenswerk in 1935 ter ziele ging. In 1971 vloog het drie jaar daarvoor nieuw leven ingeblazen merk uit de bocht met deze Stutz Blackhawk. Tussen kunst en kitsch.
Luidruchtig ontwerp
Kitsch dus. Ontwerper Virgil Exner ging zich volledig te buiten aan zijn tekentafel en blééf maar rondingen, vouwen, glooiingen, chroom en luidruchtige, veel te grote goodies toevoegen aan een redelijk strakke coupé. De beste man moet uitgeput zijn geweest toen hij uiteindelijk zijn ontwerp inleverde bij bankier James O’Donnel. Die vond het een goed idee, zo’n neo-klassiek uithangbord voor de nouveau riche en onttrok het aloude merk weer aan de vergetelheid met zijn Stutz Motor Car of America. Hier zat de wereld op te wachten.
Een succes
Elvis Presley wel, in ieder geval. De Man Met De Goede Smaak kocht als eerste een Stutz Blackhawk. En daarna nog vier. Toen dat rockende schaap over de dam was volgden er meer. Veel meer. Tout zingend, acterend en sportend Amerika bewoog zich opzichtig voort in zo’n zelfde Stutz show-sloep. En ook in het Midden Oosten, waar men evenmin geplaagd werd door geldgebrek of goede smaak, gingen de Stutz Blackhawks als de spreekwoordelijke warme broodjes. De Stutz werd een barokke dienstfiets voor The Rich and Famous.
Overdrijven
Maar wel een prijzige. Dat zat niet zozeer in de techniek, die was vrij overzichtelijk. En Amerikaans. General Motors had alles hiervoor in huis en zoals gebruikelijk huisde er onder de motorkap dan ook een vette V8, gekoppeld aan een automaat. Er was keuze uit diverse achtcilinder mastodonten, tot een inhoud van een slordige 8 liter aan toe. Als je overdrijft moet je het goed doen. Dat was met de styling immers ook prima gelukt. En dan moeten we nog naar binnen…
Versailles
Daar bleek schraalhans ook geen keukenmeester. Het Connolly-leder zat vuistdik om het meubilair gestikt en de rest was van edelhout, zo leek het. De tellers in het dashboard waren gevat in chroom of zelfs in 24 karaats goud voor de blitskikkers die rococo nog wat te ingetogen vonden. Dit werd het automobiele equivalent van Versailles. Verder was werkelijk alle denkbare luxe aanwezig, van automatische verlichting tot een quadrafonische eight-track geluidsinstallatie. Die vind je zelfs bij de kringloop niet meer.
Geen koopje
Dat de Stutz Blackhawk zo exorbitant geprijsd was (een Rolls Royce leek ineens een koopje uit de ramsj), werd veroorzaakt door de rijke uitrusting, maar vooral door het feit dat de carrosserieën met de hand gebouwd werden in Italië. Deze Stutz Blackhawk was de eerste variant. Later werden er ook een vierdeurs versie, de Victoria, en een cabriolet leverbaar, de Bearcat. Die werden vervolgens verscheept naar de US en op een chassis gebouwd dat General Motors op de plank had liggen. Een monstrueuze V8 met bijbehorende techniek erin en Bob’s your uncle. Daar moesten dan nog wel gemiddeld twintig lagen lak overheen en dat duurde zomaar zes weken. Al met al kostte de bouw van dit compacte protspaleis zo’n 1500 manuren. Daar moest de portemonnee dus flink voor open. En dan kwam er nog niet eens een weelderige walm uit de sidepipes. Die waren zowaar nep…
g.p.w.hilhorst@hilhorst.nl
Uw beschrijving klopt helemaal, er rijden momenteel een stuk of 7 van deze luxus-liners rond in Nederland en ondanks dat smaken verschillen, trekken ze bijzonder veel aandacht omdat niemand de auto,s vanuit het verleden kent en hebben ze toch een vermakelijkheidsgehalte ten verveure van het publiek, aldus ook meerwaarde.
In Amerika zijn ze wel bekend, omdat de meeste vermogende entertainers er een of meer kochten. Er zijn totaal 625 stuks geproduceerd in diverse modellen, varierend van max. 27 stuks, tot 225 stuks per model, dus zijn deze auto,s momenteel in zeldzaamheid, temeer daar er nog maar een 200 tal over zijn gebleven. Je kan er van zeggen wat je wilt, maar ze zijn wel maar mooi van lelijkheid, dus interessant.De autobladen en waarde vermeldende boeken hebben ze geeneens geregistreerd staan omdat ze alles in dit merk wellicht onderschatten. Pas als je er in gereden hebt ga je de lelijkheid waarderen en veranderd deze in een ongekende schoonheid, waar je eigenlijk nooit meer afscheid van wilt nemen.
Een Stutz-fan