Oudere diesels, roet tax en andere actualiteiten

Een aanmerkelijke groep eigenaren van oudere diesels heeft inmiddels de gevreesde brief van de Belastingdienst ontvangen. Daarin staat vermeld dat de fiscus vanaf 1 januari 2020 een toeslag van 15% op de reeds geldende MRB hanteert. Wie bijvoorbeeld een dieselauto zonder roetfilter (let op: af fabriek) heeft komt aan de beurt.

Er zijn meer voorwaarden verbonden aan de fijnstof toeslag. Wanneer een dieselauto van meer dan 5 milligram fijnstof per kilometer uitstoot, geldt de roettax van 15% ook. Verder geldt de toeslag voor dieselvoertuigen waarvan de datum eerste toelating voor 1 september 2009 ligt én waarvan de fijnstof uitstoot niet is vastgelegd. Wél zijn de Belastingdienst en de RDW op dit moment aan het bekijken, hoe een correctie doorgevoerd kan worden voor diesels mét roetfilter en een DET van voor 1 september 2009, zo meldde een oplettende lezer ons. Maar wie niet aan de fijnstoftax ontkomt betaalt. Voor bijvoorbeeld een gemiddelde auto die op diesel rijdt en tussen de 1350 en 1450 kilo weegt, betekent dat een fijnstof toeslag 225 euro per jaar.

Besteldiesels, afgerekend op milligram per kWh

Sommige dieselauto’s, zoals zware diesel bestelauto’s, hebben een fijnstof uitstoot in milligram per kilowattuur (kWh). Hiervoor komt ook een norm. De eigenaar van een dieselauto die meer dan 10 milligram per kWh fijnstof uitstoot betaalt vanaf 1 januari 2020 waarschijnlijk ook een fijn stof toeslag. Dit belastingmaatregelen zijn inmiddels door de Eerste Kamer goedgekeurd.

Kampeervoertuigen

Verder worden oudere kampeervoertuigen op diesel ook belast, als deze als vervuilend worden beschouwd. Wanneer voor de kampeerauto van een bijzonder tarief gebruik wordt gemaakt dan houdt de Belastingdienst daar rekening mee bij de berekening van de fijnstof toeslag. Dus bij een kwart tarief wordt een kwart van de fijn stof toeslag geheven, bij een halftarief wordt de helft van de fijnstof toeslag toegepast. Met deze toeslag(en) wil de overheid het bezit en gebruik van vervuilende dieselauto’s ontmoedigen. Fijnstof uitstoot wordt beschouwd als schadelijk voor het milieu en de gezondheid. Bovendien hebben dieselauto’s met roetfilter hebben een roetuitstoot die veel lager ligt.

Al langer bekend

De maatregel was al lang aangekondigd. In 2015 lichtten wij u al in over het feit dat in Autobrief II werd gerept over extra belasting voor oude diesels. Zo langzamerhand- dik vier jaar na dato- worden de voornemens dus verder geïmplementeerd. Eigenlijk had de toeslag dit jaar al ingevoerd moeten zijn, maar de Belastingdienst had de zaken IT-technisch nog niet op orde, waardoor voor een jaar uitstel werd gekozen.

Ook moderne auto’s stoten fijnstof uit

Natuurlijk zijn de oudere diesels minder schoon dan een Euro 6 diesel met roetfilter, maar daarmee is niet gezegd dat auto’s met moderne motoren geen fijnstof uitstoten. Zeker de motorrijtuigen met directe benzine-injectie doen dat. Maar over de gehele linie zijn oude diesels (CO2, stikstof, fijnstof) vervuilender dan moderne diesels en benzinevoertuigen. Een roettax gaat echter veel te ver, zeker als in ogenschouw wordt genomen dat het daadwerkelijk terugdringen van NoX voor veel oude dieselvoertuigen opgelost had kunnen worden door alsnog (gesubsidieerd/verplicht) roetfilters te laten monteren bij diesels die daar technisch geschikt voor zijn. De eigenaren hadden dan rustig kunnen toewerken naar de zoektocht naar een vervangend voertuig op termijn. En het duurzaamheidsideaal was er ook mee gediend. Want: geen noodzaak om een nieuwe auto te produceren, voor zover die- gelet op de huidige financiële positie van de één/anderhalf keer modaal verdienende bevolking al een haalbare kaart zou zijn. Voor een dergelijke investering zou van overheidswege zeker ruimte zijn, zeker omdat de te innen MRB voor 2020 naar een recordhoogte stijgt, en deze lang niet alleen aan infrastructuur en mobiliteit wordt besteed.

Oude diesel kaalslag al lang ingezet

Gaan we nog even terug naar 2015. Dat was het jaar van de aankondiging van de maatregel. Op 1 januari 2015 reden er 720.414 diesels rond, die tussen 1 januari 1980 (per 1 januari 2020 zijn deze auto’s belastingvrij, vandaar dat de datum 1-1-1980 is aangehouden) en 1 januari 2010 (gekozen omdat na 1 september 2009 de schone Euro 5 norm actueel werd) hun datum eerste toelating kregen. Inmiddels zijn dat er nog maar 400.000. De kaalslag is al ingezet door de maatregel, en dat heeft een forse weerslag gehad op het afscheid van de oude diesel. Verder berekenden wij, dat het aandeel van de extra belaste dieselpersonenauto’s slechts 6.5% bedraagt van het totaal aantal gereden kilometers per 1-1-2019 van alle Nederlandse personenauto’s.

NoX en PM10 percentages: kleine getallen bij oude personendiesels

De NoX uitstoot van alle nu extra belaste personenauto diesels in de hedendaagse gevarenzone, was toen goed voor een aandeel van 2% binnen het totale wegverkeer, en de fijnstof emissie van dezelfde categorie bedroeg 7% van de uitstoot in het totale wegverkeer. Let wel: het gaat om grammen per kilometer, bovendien is de berekening gemaakt voordat de huidige MRB-regeling werd opgetuigd. Kijken we naar de kaalslag die sindsdien plaatsvond, en het afgenomen gemiddelde aantal kilometers die door deze categorie werd afgelegd, dan is de conclusie gerechtvaardigd dat de oude diesel verhoudingsgewijs niet meer vervuilend is geworden en de invloed op de NoX en fijnstof uitstoot is waarschijnlijk zelfs kleiner, terwijl het wagenpark in Nederland de laatste tien jaar met vooral schone motorrijtuigen is aangevuld.

Oldtimerdiesel voorlopig buiten schot

Ten aanzien van de oldtimers op diesel (40 jaar en ouder) hebben diverse media het bericht de wereld in gebracht dat hier geen fijnstof toeslag voor wordt geheven, vanwege het feit dat deze oude diesels ook al zijn vrijgesteld van MRB. De KNAC meldde echter, dat er wel degelijk eigenaren van oldtimerdiesels zijn die een fijnstof aanslag hebben ontvangen. Dat zou volgens het Ministerie van Financiën niet terecht zijn. Of er alsnog aanvullende maatregelen voor oldtimerdiesels komen is overigens niet ontkend noch bevestigd. Wel kondigde de onlangs afgetreden Staatssecretaris Snel aan, “een aantal maatregelen om de vervuiling door het verkeer tegen te gaan, te heroverwegen.” De nog aan te wijzen opvolger zal daar waarschijnlijk net zo over denken. Wordt ongetwijfeld vervolgd.

Afbeelding: Fiat Argenta Diesel, 1983 ©Fiat Chrysler Automobiles