International Tulpenrallye – on the tube

Tekst: Olof van Joolen

De Tulpenrally is zo in het winterseizoen het evenement waar veel liefhebbers van klassieke rally’s naar uitkijken en toewerken tijdens lange sleutelavonden. Zonder ook maar iemand te kort te willen doen die gaat meerijden; het is vergeleken met vroeger toch een iets ander beestje. Het klassiekerfeestje van nu was vroeger een gevecht van bijna leven op dood tussen de beste rijders van hun tijd. En het leuke is dat er op internet verrassend veel van valt terug te vinden.

Neem het prachtige Polygoon-filmpje uit 1969 waarin Rob Slotemaker het tijdens de laatste circuitproef opneemt tegen Belgische oppositie. In typische stijl boendert de slipschooleigenaar in zijn BMW 2002 over Zandvoort. Uiteindelijk is hij niet snel genoeg. Al dat bandengekerm kost seconden, maar het was vast tot groot plezier van het publiek. Sloot wist wel hoe hij dat op de banken kreeg. “En voor onze landgenoot is er een zeer eervolle tweede plek,” constateert de bekende stem van Polygoon Philip Bloemendal. En zo is het maar net.

httpv://www.youtube.com/watch?v=7uV-HM7Czyk

Maar Youtube gaat veel verder terug in de historie. Met dezelfde stem op de achtergrond – alleen nu die van Bloemendal senior – is er een heerlijk Hollands kneuterig item over de editie van 1949. U moet, nou mag eerst even 1,08 minuut door plaatjes van bollen kijkende opa’s en oma’s heen, maar dan is er prachtig bewegend beeld van de rallyhelden. De commentator vertelt er wervend bij dat de MG’s, en Fordjes uit heel Europa komen. “Ze hebben enkel aandacht voor hun snelheidsmeter,” bezweert Bloemendal. Wat dat betreft stond de editie met zijn regelmatigheidsproeven eigenlijk heel dicht bij het evenement van nu.

httpv://www.youtube.com/watch?v=af-uBupQryw

Toch behoefte aan wat meer actie? Geen probleem. De videosite heeft ook een serie korte filmpjes online staan van de Tulpenrally in de vroege jaren tachtig. Ik zeg niks te veel als ik ze pareltjes noem. De filmer heeft mooi, strak gedraaid beeld afgeleverd uit de tijd waarin rallyrijders nog allemaal een snor of bril met een montuur maatje Lee Towers hadden.

Neem de clip uit 1983. In brullende Mk2 Ford Escorts komen de Zweed Stig Andervang en onze landgenoot Henk Vossen voorbij. Zo dwars dat je het tegenwoordig bijna niet meer kan voorstellen. De atmosferische Cosworth BDA blokjes schreeuwen het uit. Dit is rally zoals het ooit is bedoeld en gewoon in ons land. Verder zijn er legendarische wagens te zien zoals de Talbot Sunbeam Lotus.

httpv://www.youtube.com/watch?v=PSsFxUa_14Y

Latere filmpjes tonen rallykanonnen zoals de Porsche 911 en groep B-uitvoeringen van de Citroën Visa met Paul Maaskant aan het stuur en de Opel Manta 400. Over dwars gesproken. Het materiaal is bijna helemaal zonder commentaar. Maar tijdens het eerste filmpje geeft een klein stukje interview een clous over de afkomst van de beelden. Henk Vossen krijgt een vraag van volgens mij Studio Sport-medewerker Jan Stekelenburg. Autootjes in het sportprogramma van de NOS; dit is serieus oud materiaal.

httpv://www.youtube.com/watch?v=LItd47sK0-o

Dicht bij mijn eigen hart tenslotte komen beelden uit begin jaren negentig. Over de afkomst hoeven we niet te twijfelen: De Heilige Koe van Veronica. Op dat moment één van de weinige plekken waar je als autosportliefhebber terecht kon. Het programma van oud-navigator Bob de Jong volgde de vaderlandse rallyscene op de voet. Commentator van dienst is een nog piepjonge Olav Mol. Destijds nog alleseter als het om autosport en klussen ging.

Mol noemt namen van mannen die reden in een tijd dat de importeurs nog serieus werk maakten van rallyrijden. John Bosch bijvoorbeeld die in een M3 van het BMW-Dealerteam van start gaat. Dat het echt een andere tijd was, bewijst Bosch wanneer hij de Lancia Delta HF Integrale van Chiel Bos van zich afschudt. Achterwielaandrijving die vierwiel tractie verslaat. Het zou in de geschiedenis niet vaak meer voorkomen. Maar misschien kwam het wel doordat Bosch niet alleen een potje kon sturen, maar ook een door Prodrive opgebouwde BMW reed. Het bedrijf zou later in titels grossieren met Subaru.

Aan de start staat ook de laatste rallyheld met snor: Erwin Doctor uit Nijverdal. Op dat moment de held van de Achterhoek waar racen over de openbare weg toch al een grotere fanschare heeft dan in het westen van ons land. En Doctor rijdt ook nog eens in de auto waar zo’n beetje heel jong, mannelijk agrarisch Nederland van droomt: de Opel Kadett GSI 16V. Natuurlijk moet hij het afleggen tegen het heavy metal van BMW en de Ford Cosworths. Maar hij is er niet minder een held om. Tegenwoordig heeft Erwin een autowasstraat in Nijverdal. Aan de Rudolf Dieselstraat. Nee, het is echt niet meer zoals vroeger.