Paykan. Ik las voor het eerst over het merk in Meisjes, Moslims en Motoren. Dat gaat over de reis. En, verrassend misschien voor twee motorrijdsters, ook wat over auto’s als dat zo in de spraak te pas komt.
De Paykan was een auto die gemaakt werd door de Iraanse voertuigenbouwer Iran Khodro. Het woord Paykan is Perzisch voor pijl. En het logo is dat van een klassieke strijdwagen. De auto werd van 1967 tot 2005 gebouwd en was bijzonder populair in Iran. De auto kostte omgerekend ongeveer € 5000 en een levensduur van 20 jaar bleek en blijkt niet uitzonderlijk. Er wordt natuurlijk ook nauwelijks gepekeld in Iran…
Het begin
Na mislukte pogingen om FIATs in licentie te gaan bouwen in Iran richtten de broers Ali Akbar en Mahmoud Khayami in 1962 het bedrijf Iran National Factories op. Ze het krijgen van een licentie om de Britse Hillman Hunter te produceren, die kregen ze wel los. Tegen 1966 was het verhaal zo ver rond dat het bedrijf meerdere viercilinder modellen mocht bouwen. In 1967 was de assemblagelijn klaar en begon de productie met –m te beginnen – 6000 eenheden per jaar. De auto’s werden door Hillman gemaakt en als Complete Knocked Down-kits ( helemaal in onderdelen) naar Iran gestuurd, alwaar ze in elkaar gezet werden. Zo kregen een heleboel Hillman Hunters een nieuw thuisland als Paykan..
Geadopteerd door Peugeot
Eind jaren 1960 werd de Rootes Group, waarvan Hillman deel uitmaakte, overgenomen door Chrysler. Eind jaren 1970 werd de groep doorverkocht aan het Franse Peugeot. Eigenlijk wilde men toen aan een opvolger voor de Paykan beginnen, maar de Iraanse Revolutie van 1979 verhinderde dat. Het benodigde buitenlandse kapitaal was na de revolutie onbereikbaar. Daarom besloot Iran Khodro, zoals het bedrijf nu heette, de gedateerd rakende Paykan in productie te houden. In 1985 kwam men tot een overeenkomst met Peugeot waarbij Peugeot gedurende zes jaar jaarlijks 60.000 motoren en wielophangingssystemen zou leveren voor de Paykans.
De New Paykan
Vanaf 1991 probeerde Iran Khodro in eigen huis onderdelen te produceren. In 1993 bracht het bedrijf deze activiteiten onder in de aparte divisie. De machines hiervoor waren aangekocht van Talbot dat ze tegen die tijd echt niet meer zelf nodig had. In 1994 richtte Iran Khodro ook een eigen onderzoeksafdeling op. Die werd verantwoordelijk voor de stijl en de techniek van de producten. De ontwikkeling van de New Paykan kwam nu op de planning.
Het einde
In 1990 was Iran Khodro begonnen aan de productie van de Peugeot 405 en later volgden nog andere modellen van Peugeot waaronder de Peugeot 206 in 2001. Na 2,3 miljoen exemplaren werd op 15 mei 2005 de laatste Paykan geproduceerd. De New Paykan evolueerde intussen tot de nieuwe Samand, en die volgde de Paykan op. Kort daarop werd de volledige assemblagelijn van de Paykan verkocht aan Kenia. Na het productie-einde zal Iran Khodro nog 10 jaar lang reserveonderdelen ter beschikking stellen. Verwacht wordt dat de Paykan, die in 2007 nog een derde van het Iraanse wagenpark uitmaakt, ooit uit het Iraanse straatbeeld zal verdwijnen. De gemiddelde levensduur van Paykans bedraagt echter een jaar of twintig. Dus het kan nog even duren.
Jaren lang heb ik mij eenzaam gevoeld als 1 van de weinige liefhebbers en eigenaar van deze ondergewaardeerde bolides
Nu zo ineens veel contact met voormalig inwoners uit Iran die een ‘ Arrow ‘ zoeken .
Leuke ontwikkeling!
Theo D Haverkamp
De meest geniale is de tussenvorm Peugeot ROA. Onderstel Paykan, carrosserie Peugeot 405, oftewel een Peugeot 405 met bladveren en achterwielaandrijving..
Ben ik helemaal met u eens!
De “Arrows” waren de laatste zonder invloed van Chrysler ontwikkelde modellen van de Rootes Group en bewezen zich mn met de 1725cc als oerdegelijke auto´s zonder noemenswaardige problemen of pretenties. Zeker geen opwindend ontwerp maar britse kopers hadden gezien de ellende die bij British Leyland en ook bij Rootes (Imp/Avenger)van de band liep andere prioriteiten.Wie een redelijk roestvrij exemplaar kan vinden mag zich gelukkig prijzen. En achteraf zijn ze met hun “Lada achtige” uitstraling best schattig en de Humber Sceptre is zelfs stijlvol.