Horex Imperator (1954-1958)

Horex, zoals dat bestond van 1928 tot 1956, was een bedrijf dat motorfietsen van absolute topkwaliteit bouwde. Buiten de kwaliteit van Horex, die onloochenbare kwaliteit, was Horex toch het merk van de net te late of foute beslissingen. En dat is en blijft jammer. De Horex Imperator (1954-1958) …

Gedurende de jaren twintig en dertig werden de motoren steeds beter en geavanceerder. Tot aan de Tweede Wereldoorlog produceerde Horex motoren tussen de 250 cc tot 1000 cc. Horex was één van de weinige Duitse motorfabrikanten die bijna zonder bombardementsschade uit de Tweede Wereldoorlog kwam. Dankzij de goede relaties met de Amerikanen mocht Horex na de oorlog als eerste Duits bedrijf weer motorfietsen produceren. De snelle groei ging door totdat het crisis werd in de motorindustrie. Vanaf 1953 koos de burgerij liever voor een auto. De verkoopaantallen namen af ondanks de motorische verbeteringen die bij de Regina-modellen werden doorgevoerd. In 1955 zag de Resident het daglicht. Dit was een totaal nieuw ontwikkelde eencilinder viertakt machine, die in een 250 en 350 cc versie werd gemaakt.

Een jaar later, in 1956, kwam de Horex Imperator uit, een 400 cc tweecilinder viertakt met 30 pk, de absolute ‘top of the bill’. De machines zijn gemaakt van 1954 tot 1956, sommige bronnen melden tot begin ’58.

Eerst 500 cc

De 400 cc Horex Imperator was al voorgegaan door een kleine serie 500 cc Horex Imperators uit 1950-1951. “De oude Imperator was te zwaar” sprak Ob. Ing. Rudolf Gunkel. Hij kreeg de opdracht een Horex Imperator 2.0 te maken. De nieuweling woog evenveel als zijn voorganger. Maar hij was minder zwaar geworden: 400 in plaats van 500 cc. De 409 cc motor leverde 26 pk. De nieuwe Horex Imperator had voor een telescoop voorvork en achter swingarm vering. En verder was er uit kostenoverwegingen zwaar geleund op het bouwdoosconcept: de uitwisselbaarheid van onderdelen tussen de verschillende modellen (de Regina’s dus).

Zo’n Horex Imperator was in zijn tijd een machine die aan de onderkant van het zware marktsegment schuurde. Het was een dure, snelle, dynamische toermotorfiets.

Maar wat veel belangrijker was: de Horex Imperators zijn de grootvaders van alle Japanse multicilinders met een vanaf het midden van de krukas aangedreven nokkenas. Honda was de eerste die met dat patent (Patentschrift Nr. 893 875, Deutsches Patentamt) succes boekte.

In de nadagen als Zündapp

Zündapp kon na de stop van de productie van de Grüne Elefanten geen zware motoren meer aan de Verenigde Staten leveren. De Zündapp importeur Berliner had razensnel weer een ‘zware, snelle’ machine in zijn aanbod nodig. De naar 450 cc vergrote Horex Imperator kreeg een milde make-over en werd met een hoger stuur naar de Verenigde Staten verscheept als Zündapp Citation. De Amerikanen vonden echter snel uit dat de nieuwe Zündapps gewoon Horexen waren. En het bedrijf dat de officiële Horex vertegenwoordiging in de Verenigde Staten was ook niet blij met de ontwikkeling.

Maar de genen zijn doorgegeven

Het mooie is dat Horex’ ’Voorsprong in kwaliteit en techniek’ niet zonder gevolgen is gebleven. Want Horex inspireerde het Japanse merk Hosk. En die motor was weer – via Showa –  een inspiratiebron voor de mannen van Yamaha die – buiten hun ervaring in de bouw van het zescilindermotorblok voor ‘James Bond’s Datsun 2000 GT – ook wat meepikten van Horex’ genialiteit. En zo is Yamaha’s ‘Daurerrenner’, de XS650 reeks dus een verre verwant van de Horex Imperator.